bąbelek

bąbelek

5.01.2024
5.01.2024

Skąd wzięło się stwierdzenie bąbelek używane w stosunku do dziecka?

Bąbelek jest formalnie zdrobnieniem utworzonym od rzeczownika bąbel (por.: bąbel + przyrostek -ek → bąbelek, tak jak dom + -ek → domek). Oba wyrazy oznaczają ‘małe dziecko, najwyżej kilkuletnie’. Rzeczownik bąbelek jest dodatkowo nacechowany emocjonalnie (pieszczotliwie), por. np.

  • Borykamy się z niespokojnym bąbelkiem, pomimo tego że nic mu nie dolega, stale jest rozdrażniony i nie umie zasnąć.
  • Kiedy synek się urodził, Krystian szalał ze szczęścia. – Było wspaniale! Mieliśmy dom, rodzinę, ślicznego, kochanego bąbla, perspektywy.

Znaczenie obu omawianych tu rzeczowników jest motywowane etymologicznie i powstało w drodze metaforyzacji. Rzeczownik bąbel został zapożyczony do polszczyzny z języka prasłowiańskiego (psł. *bǫbъľь). Obecny w nim pierwiastek *bǫb niósł znaczenie ‘pęcznieć, nabrzmiewać’. Ów wspólny element semantyczny pojawia się w dwóch pierwotnych znaczeniach rzeczownika bąbel: 1) ‘pęcherzyk gazu, utworzony w cieczy lub na jej powierzchni’ oraz 2) ‘wypukłość na skórze, czasem wypełniona płynem’. Mamy zatem do czynienia z czymś, co rośnie, zwiększa swoją objętość. Sensy te w procesie metaforyzacji zostały przeniesiona na rosnące i przybierające na wadze małe dziecko.

Adam Wolański
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego