być albo nie być

być albo nie być
13.02.2010
13.02.2010
Szanowni Profesorowie!
Zastanawiałyśmy się dziś z koleżanką nad sformułowaniem być albo nie być. Czy np. „Wyniki kontroli oznaczały być albo nie być dla zakładu produkcyjnego”, czy też „…być albo nie być zakładu produkcyjnego”? Pierwsza wersja wydaje się brzmieć lepiej. Ale już np. „Być albo nie być zakładu zależało od wyników kontroli”, prawda?
Z góry dziękuję
Justyna
Obie wersje wydają mi się poprawne. Za pierwszą przemawia łączliwość składniowa czasownika oznaczać, por.: „Co to dla ciebie oznacza?”, „Co dla ciebie oznaczają wyniki kontroli?”, „Co oznaczają wyniki kontroli dla zakładu produkcyjnego?” – „Dla zakładu oznaczają one być albo nie być”.
Za drugą wersją, bezprzyimkową, przemawia to, że wyrażenia być albo nie być używamy tu w funkcji rzeczownika, a rzeczowniki z reguły dopuszczają dopisanie do nich zależnego rzeczownika w dopełniaczu. Być albo nie być zakładu można tłumaczyć sobie jako 'przyszłość zakładu', 'losy zakładu' lub podobnie, w zależności od kontekstu.
Mirosław Bańko, PWN
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego