chwila czasu
Mam następujące pytanie: czy poprawne jest określenie chwila czasu dla zaznaczenia konkretnego momentu, a nie okresu? Jeśli tak, to czy poprawne jest dołączanie rzeczownika czasu (np. powinno się mówić w danej chwili czy w danej chwili czasu)?
W. Machała
10.06.2002
10.06.2002
Witam, Mam następujące pytanie: czy poprawne jest określenie chwila czasu dla zaznaczenia konkretnego momentu, a nie okresu? Jeśli tak, to czy poprawne jest dołączanie rzeczownika czasu (np. powinno się mówić w danej chwili czy w danej chwili czasu)?
W. Machała
Zasadniczo chwila czasu to pleonazm, czyli masło maślane. Zaskakująco często jednak połączenie to spotykamy w polskich tekstach: w Korpusie Języka Polskiego mamy ponad sto wystąpień. Samo ani chwili czasu jest zaświadczone kilkanaście razy, głównie w tekstach literackich. Prawdopodobnie tak jak w wypadku innych, często używanych pleonazmów mówiący chcą podkreślić treść swojej wypowiedzi i dlatego dublują jej składniki znaczeniowe.
Są też sytuacje, gdy czas przy chwili jest nieodzowny. Tym razem zamiast eksploatować Korpus spróbujmy uruchomić wyobraźnię: „Jedna chwila ziemskiego czasu jest równa trzem chwilom na planecie X”. Trzeba tylko wymyślić tytuł, no i oczywiście napisać ciąg dalszy tego utworu.
Są też sytuacje, gdy czas przy chwili jest nieodzowny. Tym razem zamiast eksploatować Korpus spróbujmy uruchomić wyobraźnię: „Jedna chwila ziemskiego czasu jest równa trzem chwilom na planecie X”. Trzeba tylko wymyślić tytuł, no i oczywiście napisać ciąg dalszy tego utworu.
Mirosław Bańko
