dom w miejscowniku i wołaczu
Czy dopuszczalna jest forma Miejscownika i/lub Wołacza l. pojedynczej „domie”?
Słownik poprawnej polszczyzny jako prawidłową podaje tylko formę „domu”, zaś Odmiana.net jako prawidłową podaje w Wołaczu także „domie”. Prosimy o rozwianie wątpliwości.
Pozdrawiamy
uczniowie klasy 6 SP1 w Niechobrzu
Rzeczywiście, większość współczesnych słowników, w tym słownik poprawnej polszczyzny, dopuszcza w miejscowniku i wołaczu liczby pojedynczej wyłącznie formę domu. NSPP uznaje miejscownik i wołacz domie za błąd. Tymczasem np. Słownik gramatyczny języka polskiego (http://sgjp.pl/leksemy/#3962/dom), który jest słownikiem naukowym i ma charakter normatywny, notuje w wołaczu nie tylko formę domu, lecz także domie. Forma ta jest podana na drugim miejscu, ponieważ jest przestarzała i dziś bardzo rzadko używana (można ją jednak znaleźć w utworach Tadeusza Różewicza i Czesława Miłosza).
Formy miejscownikowej domie nie dopuszcza żaden ze współczesnych słowników, ponieważ wyszła ona całkowicie z użycia. Spotkać ją można co najwyżej w literaturze sprzed ponad stu lat, por. np. tytuł poematu Jana Kasprowicza O bohaterskim koniu i walącym się domie.
Reasumując, należy stwierdzić, że oboczną formą wołacza domie można się posłużyć jako formą przestarzałą (np. w celu stylizacji). W odniesieniu do współczesnych realiów zapewne można byłoby postąpić podobnie, ale nie można wykluczyć, że forma przestarzała będzie budziła zdziwienie u wielu odbiorców. W miejscowniku natomiast obowiązuje nas wyłącznie forma (o) domu.