drogo kupić czy drogo zapłacić?
Moje pytanie dotyczy słów płacić i kosztować. Spotkałem się z określeniem coś drogo kosztuje lub drogo trzeba będzie zapłacić. Czy nie powinno się mówić, że coś dużo kosztuje i dużo się płaci? Czy ta pierwsza forma nie oznaczałaby, że coś może tanio kosztować i można tanio zapłacić? A to chyba już nie jest poprawne.
Pozdrawiam
26.11.2002
26.11.2002
Dzień dobry! Moje pytanie dotyczy słów płacić i kosztować. Spotkałem się z określeniem coś drogo kosztuje lub drogo trzeba będzie zapłacić. Czy nie powinno się mówić, że coś dużo kosztuje i dużo się płaci? Czy ta pierwsza forma nie oznaczałaby, że coś może tanio kosztować i można tanio zapłacić? A to chyba już nie jest poprawne.
Pozdrawiam
Mówimy, że coś może kogoś drogo kosztować, jeśli sądzimy, że osoba ta poniesie przykre konsekwencje swojego nieostrożnego postępowania. W użyciu przenośnym więc drogo kosztować nie jest niepoprawne. Ale i w znaczeniu dosłownym połączenie takie się trafia, choć ma charakter trochę potoczny. W oficjalnym tekście powiem raczej, że mieszkania w Warszawie kosztują dużo niż że kosztują drogo.
To samo dotyczy sformułowania drogo płacić. „Drogo nam za to zapłacisz” – mogę powiedzieć do kogoś w charakterze pogróżki. Ale dosłownie też, choć rzadziej: „(…) otrzymują fantastyczne jedzenie, płacą fantastycznie drogo lub fantastycznie tanio (…)” (M. Wańkowicz).
Tanio kosztować i tanio płacić występują tylko w znaczeniach dosłownych, zwykle potocznie.
Jak widać, w ocenie faktów językowych nie można zanadto kierować się logiką, gdyż zwyczaj językowy niekiedy sankcjonuje to, co wydaje się nielogiczne. Poza tym sformułowania pozornie nielogiczne odkrywają przed nami głębszy sens, jeśli uważniej się im przyjrzeć. „Kupić by cię, mądrości, za drogie pieniądze” – pisał Kochanowski. Niech ten cytat uczy nas ostrożności w podejściu do języka.
To samo dotyczy sformułowania drogo płacić. „Drogo nam za to zapłacisz” – mogę powiedzieć do kogoś w charakterze pogróżki. Ale dosłownie też, choć rzadziej: „(…) otrzymują fantastyczne jedzenie, płacą fantastycznie drogo lub fantastycznie tanio (…)” (M. Wańkowicz).
Tanio kosztować i tanio płacić występują tylko w znaczeniach dosłownych, zwykle potocznie.
Jak widać, w ocenie faktów językowych nie można zanadto kierować się logiką, gdyż zwyczaj językowy niekiedy sankcjonuje to, co wydaje się nielogiczne. Poza tym sformułowania pozornie nielogiczne odkrywają przed nami głębszy sens, jeśli uważniej się im przyjrzeć. „Kupić by cię, mądrości, za drogie pieniądze” – pisał Kochanowski. Niech ten cytat uczy nas ostrożności w podejściu do języka.
Mirosław Bańko
