drop i drób – ciąg dalszy

drop i drób – ciąg dalszy
6.04.2012
6.04.2012
Ad. pyt. z dn. 4.04 br. co to znaczy, że „spółgłoski są historycznie miękkie"? Zdanie, które przytoczyłam, w druku wygląda dokładnie tak: „w alfabecie pomieszczono także spółgłoski miękkie b', k', p', w', choć w pisowni polskiej teraźniejszej zmiękczeń tych się nie oznacza i nie pisze drób', drop', paw'”. Może błędnie utożsamiłam b' z „bi” itd – czy wie Pan Profesor, co innego autor mógł mieć na myśli w 1908 roku pisząc o spógł. miękkich b’, k’, p’ i w’ w związku ze sł. „drób”, „drop” i „paw”?
'Drop' i 'drób' pochodzą od prasłowiańskich wyrazów zakończonych półsamogłoską, tzw. jerem słabym, który w polszczyźnie zaniknął, miękcząc poprzedzające spółgłoski. Ta miękkość zachowała się w wymowie do XVIII wieku, w XIX wieku zdarza się sporadycznie jej zaznaczanie kreseczką w tekstach pisanych, ale na początku XX wieku wymowa [drop'p czy [drup'] mogła być co najwyżej dialektalna. Wydaje się więc, że cytowany przez Panią autor nie rozdzielił wyraźnie faktów historycznych od stanu współczesnego języka i opisał rzecz w sposób mylący.
Jeśli chodzi o słowo 'paw', to nie jest ono pochodzenia prasłowiańskiego, lecz germańskiego, dlatego przypuszczam, że odmienianie go wg wzoru właściwego tzw. rzeczownikom miękkotematowym ('paw' – 'pawia') jest wynikiem analogii; wspomniałem zresztą, że dawniej odmieniano ('paw' – 'pawa').
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego