dwie opinie w sprawie dwukropka

dwie opinie w sprawie dwukropka
6.06.2015
6.06.2015
Dzień dobry,
1. W WSO [426] 96,3 czytam: „Nie stosuje się też dwukropka, gdy wymieniamy tylko dwa wyrazy lub wyrażenia połączone spójnikiem i, np. «Najwybitniejszymi polskimi pisarzami romantycznymi są Adam Mickiewicz i Juliusz Słowacki»”.
2. W książce Edwarda Łuczyńskiego WSPÓŁCZESNA INTERPUNKCJA POLSKA (str.1) czytam dedykację: „Moim drogim: żonie i synowi”.
3. PYTANIE: czym wytłumaczyć dwukropek w owej dedykacji?
Za poradę językową wyrażam wielką wdzięczność.
Jan Tambor
Sformułowanie zawarte w WSO PWN wydaje mi się zbyt mocne, lepiej by było powiedzieć: „Na ogół nie stosuje się też dwukropka, gdy wymieniamy tylko dwa wyrazy lub wyrażenia połączone spójnikiem i, np. «Najwybitniejszymi polskimi pisarzami romantycznymi są Adam Mickiewicz i Juliusz Słowacki«»”. W zasadzie bowiem w tym samym zdaniu, które zacytowano w słowniku, dwukropek można by postawić, a to w celu wyodrębnienia frazy rzeczownikowej, która po nim następuje. Byłaby to oczywiście interpunkcja nacechowana, zwracałaby uwagę, ale nie powiedziałbym, żeby była błędna, np. sprzeczna z funkcją dwukropka.
W przykładzie z książki Edwarda Łuczyńskiego mamy do czynienia właśnie z sytuacją, gdy wyodrębnienie frazy nominalnej było wskazane. Proszę zauważyć, że gdyby dedykację poświęcono nie żonie i synowi, ale siostrom i braciom, to zdanie bez dwukropka byłoby dwuznaczne: „Moim drogim siostrom i braciom”. Nie wiadomo by było, czy przymiotnik odnosi się tylko do sióstr, czy także do braci. Ja widać, mogą się zdarzyć przykłady, w których dwukropek – wbrew zasadzie zacytowanej za WSO PWN – będzie wręcz konieczny.
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego