dziesiątki

dziesiątki

5.02.2024
5.02.2024

Dzień dobry,

mam problem ze zdaniem:

"Dziesiątki milionów dzików są zabijane..."

"Dziesiątki milionów dzików jest zabijanych..."

Wielki słownik poprawnej polszczyzny podaje, że "składnia liczebników nieokreślonych jest taka sama jak liczebników głównych od pięciu wzwyż".

Czyli: "Siedem dzików jest zabijanych", ale równocześnie zdanie "Dziesiątki dzików jest zabijanych" brzmi bardzo dziwnie, bo wydaje się, że to "dziesiątki" są podmiotem. Co zatem zrobić z "dziesiątkami milionów"?

Podmiotem w przywołanym zdaniu jest wyraz dziesiątki, który w zależności od przyjętych założeń może być kwalifikowany albo jako rzeczownik, albo jako zaimek liczebny nieokreślony. Wyraz ten wymaga określeń w dopełniaczu (por. {dziesiątki (czego?) dzików, milionów dzików}). W zdaniu, w którym omawiany tu wyraz jest podmiotem, orzeczenie może mieć formę liczby pojedynczej rodzaju nijakiego albo formę liczby mnogiej, por. np.

  • Dziesiątki dzików utknęło w śniegu albo: Dziesiątki dzików utknęły w śniegu.

W wypadku orzeczenia imiennego mamy do czynienia z łącznikiem w rodzaju nijakim i orzecznikiem w dopełniaczu albo z łącznikiem w liczbie mnogiej i orzecznikiem w mianowniku, por. np.

  • Dziesiątki milionów dzików jest zabijanych.../ było zabijanych / zostało zabitych albo: Dziesiątki milionów dzików są zabijane/ były zabijane/ zostały zabite.
Adam Wolański
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego