ekspapież
15.12.2006
15.12.2006
Proszę o wyjaśnienie poprawności użycia zwrotu ekspapież. Ktoś napisał (o Janie Pawle II), że dana sprawa nie ma związku z ekspapieżem. Potem ktoś inny, że o Janie Pawle II nie można pisać ekspapież, gdyż również pośmiertnie – zgodnie z prawem kanonicznym – jest on papieżem. Jednak papież to „najwyższy zwierzchnik Kościoła”. Po śmierci nie jest już zwierzchnikiem, jest ekspapieżem, a jego następca zostaje papieżem. Będę wdzięczny za lingwistyczną, oderwaną od ideologii, interpretację.Z formalnego (administracyjnego) punktu widzenia Jan Paweł II jest obecnie już tylko ekspapieżem. Dlatego w tekstach urzędowych słowo ekspapież jest uzasadnione. Natomiast w tekstach medialnych czy innych nieurzędowych wyrażenie papież Jan Paweł II jest jak najbardziej stosowne.
Słowo ekspapież jest suche, pozbawione jakiegokolwiek ładunku emocjonalnego (odmiana urzędowa języka taka właśnie ma być). Dlatego też przez nas, Polaków, słowo to może być odbierane nawet jako bolesne. Na szczęście bogactwo słownikowe języka pozwala na wyrażanie różnych emocji i ich odcieni – możemy więc o urzędowym ekspapieżu mówić i pisać nasz papież (słowo papież można też zapisać wyrażającą szacunek wielką literą), polski papież, papież z Krakowa itp.
— Małgorzata Marcjanik, prof., Uniwersytet Warszawski
PS Napisała do nas prawniczka, która zakwestionowała zasadność i podstawę używania cząstki eks- w odniesieniu do papieża Jana Pawła II. O osobie, która zmarła, nie utraciwszy urzędu (tytułu) dożywotniego, nie mówimy, używając tej cząstki. Uprawnione byłoby to wtedy, gdyby papież za życia ze stanowiska ustąpił lub przeszedł na emeryturę. Ponieważ tak się nie stało, to i po śmierci jest nadal papieżem.
Słowo ekspapież jest suche, pozbawione jakiegokolwiek ładunku emocjonalnego (odmiana urzędowa języka taka właśnie ma być). Dlatego też przez nas, Polaków, słowo to może być odbierane nawet jako bolesne. Na szczęście bogactwo słownikowe języka pozwala na wyrażanie różnych emocji i ich odcieni – możemy więc o urzędowym ekspapieżu mówić i pisać nasz papież (słowo papież można też zapisać wyrażającą szacunek wielką literą), polski papież, papież z Krakowa itp.
— Małgorzata Marcjanik, prof., Uniwersytet Warszawski
PS Napisała do nas prawniczka, która zakwestionowała zasadność i podstawę używania cząstki eks- w odniesieniu do papieża Jana Pawła II. O osobie, która zmarła, nie utraciwszy urzędu (tytułu) dożywotniego, nie mówimy, używając tej cząstki. Uprawnione byłoby to wtedy, gdyby papież za życia ze stanowiska ustąpił lub przeszedł na emeryturę. Ponieważ tak się nie stało, to i po śmierci jest nadal papieżem.
MM
