gałganek aliny
Dzień dobry, będę wdzięczna za roztrzygnięcie dylematu związanego z pisownią pewnej autorskiej receptury pomocnej przy przeziębieniach. Jej nazwa własna brzmi: Gałganek Aliny - tak przynajmniej zapisują to zwykle internauci. No i tu pojawia się problem, gdyż owa "alina" nie jest imieniem żeńskim, a nazwą substancji chemicznej (składowej czosnku) odpowiedzialnej za charakterystyczny zapach tej rośliny. Jak więc należy zapisać: Gałganek Aliny, Gałganek aliny czy może gałganek aliny?
Przywołana w pytaniu nazwa domowego sposobu walki z przeziębieniem jest wyrażeniem pospolitym, więc oba jej człony powinny być zapisywane od małych liter. Drugi człon jest rzeczywiście zdeformowaną pod względem pisowniowym nazwą aminokwasu uznawanego za prekursora charakterystycznego zapachu i smaku czosnku. Właściwa pisownia tego aminokwasu to alliina.
Wszystko wskazuje na to, że omawiana tu nazwa była pierwotnie przekazywana drogą ustną, w wyniku czego geminata spółgłoskowa (-ll-) oraz samogłoskowa (-ii-) zanikły, a słowoforma utożsamiła się pod względem fonologicznym z żeńskim imieniem Alina. Stąd też w zapisie drugiego członu nazwy pojawiła się wielka litera. Osoby zapisujące ową słowoformę nie wiązały bowiem jej uproszczonej postaci brzmieniowej z substancją chemiczną, lecz nazwą własną osobową. Nie można też wykluczyć, że podczas tworzenia nazwy doszło do swoistej gry słownej, opartej na zbieżności brzmienia wyrazu pospolitego oraz imienia.