gżegżółka w dżdżu

gżegżółka w dżdżu
8.01.2014
8.01.2014
Dzień dobry,
słowo gżegżółka funkcjonuje już chyba tylko jako przykład ciekawostki lub trudności ortograficznej. Wszystkie siedem wystąpień w zrównoważonym NKJP ma takie znaczenie, rzut oka na wyniki w Google to potwierdza. Czy gdyby moja obserwacja była poprawna, Pana zdaniem takie słowo, nie mające już znaczenia pierwotnego, zasługuje na podawanie w słownikach? Znane są inne takie przykłady?
Pozdrawiam,
Jarek Hirny
Gżegżółka to ludowa nazwa kukułki, dawniej częsta także w języku ogólnym, dziś rzeczywiście spotykana w nim głównie w dyktandach ortograficznych i w rozmowach o trudnościach polskiej pisowni. W słownikach jest jednak więcej wyrazów gwarowych, regionalnych lub przestarzałych, a nawet dawnych, które z różnych powodów są wciąż w użyciu. Na przykład stosunkowo rzadkie są słowa dżdżu, dżdżowi, dżdżem, dżdże itd., dla których nawet formę podstawową (mianownik lp) trudno wskazać (deszcz się niezupełnie nadaje do tej funkcji, gdyż ma inne znaczenie), a mimo to używamy ich w języku pisanym dla stylizacji. Nie jest to przykład ściśle analogiczny wobec gżegżółki, ale lepszy mi teraz nie przychodzi do głowy.
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
  1. 8.01.2014
    Nieoceniony pan Michał Gniazdowski – dyktandowicz, szaradzista i miłośnik poradni PWN – napisał mi, że gżegżółka to ludowa nazwa kukułki, nie jaskółki. Jasne, nie mam pojęcia, skąd w mojej odpowiedzi wyżej wzięła się jaskółka (już jej nie ma, bo poprawiłem).
    Pan Michał podrzucił też przykład analogiczny do gżegżółki, mianowicie wżdy, wciąż obecne w WSO PWN, nie tylko z powodów ortograficznych, ale też ze względu na jedno zdanie Reja, które Polakom zapadło w pamięć.
    MB
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego