hadziajstwo

hadziajstwo
21.10.2009
21.10.2009
Witam
co dokładnie oznacza słowo chadziajstwo? Ja spotkałem się z [jego] użyciem w momencie określenia rzeczy, która utrudnia coś, czy jest „kiepska”. Jest to poprawne słowo? Jakie jest jego pochodzenie?
Pozdrawiam
Nie znalazłem chadziajstwa we współczesnych słownikach. Słownik warszawski ma za to czasownik hadzić z definicją „obrzydzać (komuś coś), zohydzać” oraz hadzić się z definicją „brzydzić się (czymś)” i przykładem „Nie jadam nigdy ostryg, bo ś. [się] nimi hadzę”. Jako źródło wskazano tu białoruski czasownik hadzić. W polskim internecie chadziajstwo ma niespełna 2000 wystąpień, hadziajstwo dwa razy mniej. Niezależnie od pisowni jes to słowo potoczne.
Mirosław Bańko, PWN
  1. 21.10.2009
    Wyraz hadziajstwo oznacza \'ludność napływową, nierdzenną\'. Określenie hadziaj jest tradycyjną, choć nieco obraźliwą, nazwą tzw. ludzi zza Buga, por. cytaty (oryginalne, ale miejscami niecenzuralne): „Odesłać hadziajstwo do ruskich na ich tzw.majątki, co by dalej na żerdka chodzili srać\'\', „Jak patrzę na to zdjęcie, to rdzennych strzelczan nie widzę, tylko wszystko napływowe i to właśnie takie hadziajstwo pojechało nas reprezentować\'\', „Dolnośląskie to jedno wielkie hadziajstwo, a to, że Wrocław się rozwija, to normalne przy ludności miasta ponad 600 tys.! Różnica jak między Moskwą a wsiami. Na Opolszczyźnie jest inaczej: wieś wygląda lepiej niż miasto, bo w mieście są sami hadziaje!\'\'.
    Tymczasem w polszczyźnie funkcjonuje jeszcze wyraz haziajstwo, który jest zapożyczeniem z języka rosyjskiego (хозяйство) i oznacza \'gospodarowanie (na roli), gospodarstwo (rolne)\'. W jezyku polskim wyraz ten jest używany jako wyraz nacechowany emocjonalnie w swym oryginalnym bądź lekko zmodyfikowanym znaczeniu, por.: „Właścicielami gospodarstwa agroturystycznego była Polka i Niemiec. On, starowina, cały czas pyszczył na nią, że ona leci na jego kasę, ale to ona prowadziła to cale haziajstwo\'\', „Miejscowy senator nadal stara się rozdawać karty. Otwiera uroczystości, «przyjmuje patronat nad», rekomenduje i jak robił to całe życie, ręcznie steruje, uważając całą sferę życia zależną od starostwa, a więc szkolnictwo ponadgimnazjalne, szpital, urząd pracy i parę innych, za swoje prywatne haziajstwo\'\', „Sprzedam dom, kupię haziajstwo i będę hodował te psiaczki\'\', „Jeśli nie liczyć oczywiście pewnego wuja, który wżenił się w jakieś wielkie haziajstwo w podrzeszowskiej wsi\'\'.
    Wtórnie wyraz haziajstwo przeniknął do gwary młodzieżowej, gdzie jest synonimem \'bałaganu, oślizłego brudu, rozpaczliwego chaosu, tandety, taniochy itp.\', por. „Jak ktoś ma syf i haziajstwo na podwórku, to mu przeszkadza, że cały świat to widzi\'\', „Tylne koło od poloneza, zbiornik – oryginał; chyba tylko bez kratki, ale mocowania są. Reszty nie jestem pewien. Zastanawiam się, czy kupić to haziajstwo i wszystkie te nieoryginalne rupiecie\'\'.
    Adam Wolański
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego