Ponownie zwyciężył, ale czy: ponownie zwycięski?
Dziękuję
12.01.2018
12.01.2018
Czy sformułowanie Kamil Stoch ponownie zwycięski lub Łomaczenko ponownie zwycięski jest poprawne?Dziękuję
Kwalifikacja normatywna zdania Kamil Stoch ponownie zwycięski zależy od tego, czy uznamy, że przymiotnik zwycięski może występować w zdaniu jako element orzeczenia, czy też – że może być jedynie przydawką.
Na pewno występuje jako przydawka, czyli określenie rzeczownika – Zwycięski zawodnik odśpiewał hymn narodowy, Zwycięski mecz był fantastyczny itd. W zdaniu Kamil Stoch ponownie zwycięski przymiotnik zwycięski jest jednak elementem orzeczenia imiennego (orzecznikiem), powstałego w wyniku redukcji konstrukcji: Kamil Stoch był (jest) ponownie zwycięski (tak jak: Janek znów chory jest redukcją zdania Janek znów jest chory). Takie użycie może budzić wątpliwości – obserwacja użyć interesującego nas przymiotnika w NKJP pozwala sądzić, że pełni on jedynie funkcję przydawki, nie pojawia się natomiast w zdaniach z orzeczeniem być (Zawodnik był zwycięski). Trudno jednak jednoznacznie orzec, że zdanie Kamil Stoch ponownie zwycięski jest błędne – jak się zdaje, w tego typu elipsach (czyli w zdaniach z pominięciem czasownika być) użycie przymiotnika „nieprzygotowanego” do pełnienia funkcji orzecznika jest akceptowalne.
Na pewno występuje jako przydawka, czyli określenie rzeczownika – Zwycięski zawodnik odśpiewał hymn narodowy, Zwycięski mecz był fantastyczny itd. W zdaniu Kamil Stoch ponownie zwycięski przymiotnik zwycięski jest jednak elementem orzeczenia imiennego (orzecznikiem), powstałego w wyniku redukcji konstrukcji: Kamil Stoch był (jest) ponownie zwycięski (tak jak: Janek znów chory jest redukcją zdania Janek znów jest chory). Takie użycie może budzić wątpliwości – obserwacja użyć interesującego nas przymiotnika w NKJP pozwala sądzić, że pełni on jedynie funkcję przydawki, nie pojawia się natomiast w zdaniach z orzeczeniem być (Zawodnik był zwycięski). Trudno jednak jednoznacznie orzec, że zdanie Kamil Stoch ponownie zwycięski jest błędne – jak się zdaje, w tego typu elipsach (czyli w zdaniach z pominięciem czasownika być) użycie przymiotnika „nieprzygotowanego” do pełnienia funkcji orzecznika jest akceptowalne.
Katarzyna Kłosińska, Uniwersytet Warszawski