kiedy (w)tedy

kiedy (w)tedy
17.11.2006
17.11.2006
Szanowni Państwo,
od jakiegoś czasu chodzi za mną określenie kiedy wtedy, np. „Kiedy wtedy sięga po tabletkę” (rozumiem jako: 'byle kiedy, co chwila'). Nie wiem skąd się wzięło u mnie to wyrażenie ani nawet co dokładnie oznacza, ale chciałabym poznać odpowiedź na pytanie: czy taka forma jest dopuszczalna? Czy dobrze rozumiem jej znaczenie? Bardzo proszę o rozwianie moich wątpliwości.
Z poważaniem,
Dominika Solska
W dawnej polszczyźnie mawiano kiedy tedy w znaczeniu 'po długim oczekiwaniu, wreszcie, przecież'; por. „Kiedy tedy przyjdzie nam z Turki za łeb chodzić” (Marcin Paszkowski, Słownik warszawski). To wyrażenie występowało też w formach obocznych: kiedyś tedyś, por. przysłowie: „Lepiej to zaraz odprawić, co kiedyś tedyś ma być” (zapisane w Słowniku języka polskiego S.B. Lindego), oraz kiedyż tedyż, por. np. „Przez nierząd Polska kiedyż tedyż zginie” (również w Słowniku Lindego). Współcześnie nie są już one używane, zachowały się jedynie w gwarach, niekiedy w formie nieco zmodyfikowanej kiedy wtedy. W polszczyźnie ogólnej pozostają w użyciu m.in.: kiedy indziej, kiedy niekiedy, mało kiedy, ledwie kiedy. Archaiczność wyrażenia kiedy tedy (i nowszego wariantu kiedy wtedy) powoduje, że jego znaczenie jest nieostre i ulega różnym modyfikacjom.
Krystyna Długosz-Kurczabowa, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego