liczebniki w wołaczu

liczebniki w wołaczu
14.06.2013
14.06.2013
Zastanawiam się właśnie nad tym, czy liczebniki główne występują w wołaczu i jaka formę wtedy mają.
Pozdrawiam
Liczebnik jest zasadniczo przypadkiem rzeczownikowym, innym częściom mowy przysługuje tylko dlatego, że polska składnia wymaga, by wyrazy w zdaniu były zgodne ze sobą pod względem pewnych kategorii gramatycznych, między innymi przypadka. Wołamy np. Droga Zosiu! i wołacz rozpoznajemy bez trudu, nie tylko po końcówce (końcówka wołacza nie zawsze jest dla niego swoista), ale też po sposobie użycia całej konstrukcji, jej funkcji adresatywnej, wreszcie po znaku interpunkcyjnym. W rezultacie możemy towarzyszący imieniu przymiotnik opisać jako mający formę wołacza.
Analogicznie w zdaniach: Dwie Zosie!, Trzej chłopcy!, Pięciu panów!, Siedem pań! liczebniki można opisać jako mające formę wołacza. Są to oczywiście zdania mocno nienaturalne, nikt za ich pomocą nikogo nie będzie wołał. Ale ten sam mechanizm uzgodnienia występuje w przykładach, które można uznać za życiowo prawdopodobne, por. hipotetyczne komendy Czterech najmłodszych, wystąp! albo Cztery najmłodsze, wystąp!.
Jak widać, wołacz liczebników głównych (zresztą zbiorowych też) jest synkretyczny z mianownikiem.
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego