lovecraftowski versus lovecraftiański

lovecraftowski versus lovecraftiański
18.12.2017
18.12.2017
Od nazwiska amerykańskiego pisarza grozy H.P. Lovecrafta pochodzi nazwa charakterystycznego stylu, a wręcz całego podgatunku literackiego horroru. W polskich tekstach – tych wydanych drukiem oraz tych publikowanych w Internecie – jest on określany zamiennie raz jako lovecraftowski, a raz lovecraftiański. Która forma jest poprawna? A może ich zakres znaczeniowy powinien być odmienny?
Oba przyrostki (-owski i -ański) tworzą w polszczyźnie przymiotniki relacyjne od nazw własnych osobowych, por. orwellowski, freudowski, szopenowski, ibsenowski, disnejowski; cezariański, fryderycjański, gregoriański, horacjański, kartezjański, kopernikański, wiktoriański. Forma lovecraftowski nie budzi zastrzeżeń i ma sporą frekwencję. Forma lovecraftiański jest wyraźnie rzadsza, a do jej budowy można mieć pewne zastrzeżenia. Przyrostek -ański zasadniczo nie palatalizuje wygłosowego t, por. np. Budapeszt – budapesztański, Mahomet – mahometański (choć oczywiście znaleźć można wyjątek: August – augustiański). Lepszą byłaby zatem forma lovecraftański.
Historia języka pokazuje, iż jeśli współwystępują dwie formy o tożsamym znaczeniu, to zazwyczaj dochodzi do dwojakiego typu zmian: albo jedna z form wychodzi z użycia, albo też dochodzi do tzw. repartycji znaczeniowej, czyli poszczególne formy zaczynają się różnić co do zakresu znaczenia (por. np. owocny i owocowy). O tym jednak nie decydują językoznawcy, lecz użytkownicy języka. Czas pokaże, co się stanie w odniesieniu do obu przywołanych w pytaniu form.
Adam Wolański
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego