słowotwórstwo

Znajdują się tu szczegółowe informacje o budowie wyrazów i sposobach ich tworzenia. Można tu poznać neologizmy i dowiedzieć się, jakie są powody ich powstawania.

  • palant
    20.04.2024
    6.12.2001
    Szanowni Państwo,
    Reaktywowalem z kolegami starą grę w palanta i w związku z tym mam kilka pytań. W odnalezionych przepisach palant oznacza kij do wybijania zwany również bijakiem. W słownikach palant oznacza grę lub obraźliwe określenie człowieka. Jak nazywamy zawodników grających w palanta? Wg analogii do piłka – piłkarze, czyli palanciarze, czy tak jak lekkoatleci, czyli palanci (w słowniku liczba mnoga istnieje w formie: palanty).
    Czy jestem Palantem, czy Palanciarzem?
    I jak brzmi liczba mnoga. Palanty?
    Wszelakie wyjaśnienie związane z moim ukochanym palantem z radościa przyjmę.

    Pozdrawiam.
    Jacek Pawlak
  • Pracownik pobierający próbki produktów

    19.04.2024
    19.04.2024

    Dzień dobry, moje pytanie dotyczy nazwy stanowiska osoby, która zajmuje się w pracy pobieraniem próbek produktów. Czy prawidłowa jest forma próbobiorca czy próbkobiorca a może obie? Będę wdzięczna za odpowiedź.

    Aleksandra

  • Czasownik dokonany od rzeczownika renowacja

    19.04.2024
    19.04.2024

    Dzień dobry,

    w ostatnim czasie byłem świadkiem dyskusji w której nastąpiło stwierdzenie, że słowo „zrenowować” nie istnieje. Jak wygląda w takim razie sprawa słów pochodzących od „renowacja”? Czy „zrenowować” jest poprawną formą przeszłą?

  • ekskrecja i sekrecja

    18.04.2024
    18.04.2024

    Dzień dobry,

    chciałbym zapytać, czy istnieje i jaki jest czasownik od rzeczowników takich jak sekrecja albo ekskrecja. Po angielsku forma czasownikowa tych słów jest generalnie prosta i przewidywalna, natomiast inna niż forma czasownikowa słowa ekstrakcja. W języku polskim same wyżej wymienione słowa są spotykane bardzo rzadko, a na formę czasownikową nie trafiłem nigdy i nie jestem w stanie jej poprawnie wywnioskować.

  • Mieszkańcy miejscowości o nazwie Kąty i Korea

    17.04.2024
    17.04.2024

    Dzień dobry!

    Jak się nazywa mieszkaniec miejscowości Korea niedaleko Łodzi? A mieszkaniec miejscowości Kąty?

    Dziękuję i pozdrawiam

    Magdalena

  • Forma drinek

    13.04.2024
    13.04.2024

    Czy słowo „drinek” jest poprawną formą słowa drink, i xzy w ogóle funkcjonuje w naszym języku? Czy jest to po prostu taki sam błąd jak „swetr” w odniesieniu do sweter?

  • Ale blama!

    13.04.2024
    13.04.2024

    W mowie potocznej na Górnym Śląsku słyszy się niekiedy: „Ale blama!” w znaczeniu „Ale wtopa!”. Czy to pochodna blamażu? Skąd takie skrócenie? Dziękuję za odpowiedź.

  • Mieszkaniec Kamiona

    10.04.2024
    10.04.2024

    Dzień dobry,

    zastanawia mnie jaka prawidłowo nazwać mieszkankę i mieszkańca wsi Kamion (woj. mazowieckie, pow. sochaczewski).

    Pozdrawiam!

  • employerbrandingowy

    9.04.2024
    9.04.2024

    Dzień dobry,

    jak prawidłowo utworzyć przymiotnik od takich zwrotów, jak np. employer branding? Czy właściwa forma to employerbrandingowy, a może employer brandingowy?

    Z poważaniem

    Agnieszka

  • bakalaureat

    6.04.2024
    6.04.2024

    Szanowni Państwo,

    w języku polskim istnieje wyraz magistrant identyfikujący osobę piszącą pracę magisterską oraz przygotowującą się do egzaminu magisterskiego. Czy podobny wyraz występuje dla stopnia nazywanego bakalaureat (bakałarz to osoba już posiadająca taki stopień)?

    Z wyrazami szacunku

  • potencjalna możliwość

    11.03.2024
    11.03.2024

    Czy poprawne są zwroty takie jak „potencjalnie możliwe”, „potencjalna możliwość”? Czy to nie jest masło maślane?

  • Przymiotnik od rzeczownika rada

    9.03.2024
    9.03.2024

    Szanowni Państwo

    Chciałem jeszcze dopytać w sprawie przymiotnika „radziecki”. W udzielonej, wartościowej odpowiedzi przez eksperta Adama Wolańskiego, zabrakło mi zakończenia tematu. Mianowicie: jak dzisiaj, w XXI wieku, brzmi przymiotnik od rzeczownika „rada", który nie będzie historyzmem?

    Uprzejmie dziękuję ekspertom Poradni Językowej PWN za użyteczne podpowiedzi i wyjaśnienia.

    Grzegorz Olszewski

  • Mieszkaniec wsi Bielkówko

    21.02.2024
    21.02.2024

    Szanowni Państwo!

    Czy mieszkaniec Bielkówka to „bielkówszczanin” czy „bielkówkowianin”, czy też może jeszcze inaczej?

    Łączę wyrazy szacunku.

    Anna

  • Kalka, replika, półkalka, kalka częściowa, hybryda itp.

    21.02.2024
    21.02.2024

    Dzień dobry,

    zastanawia mnie ostatnio, czym właściwie w polskiej terminologii etymologicznej są „półkalki” czy też „kalki częściowe”. Spotykałam ten termin przede wszystkim jako określenie słowa lub zwrotu zbudowanego na wzór wyrażenia obcojęzycznego, częściowo z elementów rodzimych, a częściowo z elementów obcych (np. u Borysia 'wieloryb' jako półkalka średnio-wysoko-niemieckiego 'walvisch'). Jednak sporadycznie zdają się one być używane w zgoła innym znaczeniu, którego pewna już jestem mniej (np. w elektronicznym WSJP 'gadzinówka' jako częściowa kalka z niemieckiego 'Reptilienfond'.) Jak zatem powinno się stosować te terminy?

    Pozdrawiam serdecznie i z góry dziękuję.

  • terier bostoński

    7.02.2024
    7.02.2024

    Mamy boston teriera czy bostona teriera itd.? Bardzo dziękuję.

  • Grecja – grecki, ale: Szwecja – szwedzki

    4.02.2024
    4.02.2024

    Dlaczego od tak podobnych do siebie nazw krajów "Grecja" i "Szwecja" tworzymy w odmienny sposób przymiotniki? Z jednej strony "szwedzki" z "dz", a z drugiej "grecki" z "c".

    Pozdrawiam serdecznie,

    Tomasz Mazurek

  • Czy słonina ma coś wspólnego ze słoniem?

    4.02.2024
    4.02.2024

    Szanowni Państwo,

    zwracam się z następującym pytaniem: Dlaczego słonina to nie mięso ze słonia, tak jak konina jest mięsem z konia? Skąd wywodzi się słowo słonina? Czy ma związek z solą?

    Z wyrazami szacunku,

    Anna

  • Kobieta ksiądz i kobieta wódz

    3.02.2024
    26.01.2024

    Szanowni Państwo,

    jak by Państwo stworzyli feminatywy od takich słów jak ksiądz albo wódz?

    Pozdrawiam

  • Określenie człon w słownikowych definicjach strukturalnych

    28.01.2024
    28.01.2024

    Szanowni Państwo,

    w SJP PWN pierwsze wyrazy definicji haseł „czerwono-” i „bio-” zaczynają się od słów „pierwszy człon...”. Wydawało mi się do niedawna, że pierwsze człony ogółem liczą się jako przedrostki, jednak spotkałam się z opinią, że przedrostkiem jest jedynie drugi z nich (nie ma bowiem podstawy słowotwórczej w polszczyźnie), pierwszy zaś jest tematem słowotwórczym (od podstawy „czerwony”). Jak to właściwie jest z tą klasyfikacją -- czy jedno i drugie możemy zaliczyć do przedrostków?

    Z góry dziękuję za odpowiedź.

  • dezindustrializacja

    9.01.2024
    9.01.2024

    Proces odprzemysłowienia to inaczej proces deindustrializacji czy dezindustrializacji? Które określenie jest poprawne?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego