mała litera w nazwach geograficznych
— Dlaczego, jak podają owe słowniki, należy pisać dużymi literami Stadion Śląski i Stadion Dziesięciolecia?
— Jak zapisać nazwę, w której członem gatunkowym wydają się być dwa początkowe wyrazy: cmentarz komunalny Północny, park leśny Bródno?
Tomasz Żuk
18.10.2005
18.10.2005
Witam! Jak głosi reguła [82] ze słowników ortograficznych PWN, w nazwach różnego rodzaju budowli, ulic, placów itp. zapisujemy pierwszy wyraz małą literą, jeżeli jest on nazwą gatunkową obiektu. Mam w związku z tym dwie wątpliwości:— Dlaczego, jak podają owe słowniki, należy pisać dużymi literami Stadion Śląski i Stadion Dziesięciolecia?
— Jak zapisać nazwę, w której członem gatunkowym wydają się być dwa początkowe wyrazy: cmentarz komunalny Północny, park leśny Bródno?
Tomasz Żuk
Ściśle biorąc, wspomniana reguła powiada, że „[Wielką literą piszemy] Jedno- i wielowyrazowe nazwy dzielnic, ulic, placów, rynków, ogrodów, parków, bulwarów, budowli, zabytków, obiektów sportowych itp.”. Następnie zasadę uściślono następującym stwierdzeniem: „Jeśli stojący na początku nazwy wielowyrazowej wyraz: ulica, aleja, plac, park, kopiec, kościół, klasztor, pałac, willa, zamek, most, molo, brama, pomnik, cmentarz itp. jest tylko nazwą gatunkową (rodzajową), piszemy go małą literą, a pozostałe wyrazy wchodzące w skład nazwy wielką literą”.
Oznacza to, że jeśli taki wyraz jest integralną częścią nazwy, powinniśmy go zapisywać wielkimi literami. Z samej budowy nazw zwykle trudno wnioskować o tej „integralności”, w związku z tym w pisowni pojawiają się warianty, np. w nazwach placów. Jedynym pewniejszym oparciem byłaby wiedza pozajęzykowa, bo o formie nazwy decyduje głównie jej twórca i właściciel. Na tej podstawie zapewne ustalono zapis nazw stadionów.
W pozostałych przykładach określeniami gatunkowymi są cmentarz komunalny i park leśny, toteż należy je zapisać małymi literami.
Proszę też przeszukać archiwum porad, ponieważ problemy z zastosowaniem tej reguły były już wielokrotnie omawiane.
Oznacza to, że jeśli taki wyraz jest integralną częścią nazwy, powinniśmy go zapisywać wielkimi literami. Z samej budowy nazw zwykle trudno wnioskować o tej „integralności”, w związku z tym w pisowni pojawiają się warianty, np. w nazwach placów. Jedynym pewniejszym oparciem byłaby wiedza pozajęzykowa, bo o formie nazwy decyduje głównie jej twórca i właściciel. Na tej podstawie zapewne ustalono zapis nazw stadionów.
W pozostałych przykładach określeniami gatunkowymi są cmentarz komunalny i park leśny, toteż należy je zapisać małymi literami.
Proszę też przeszukać archiwum porad, ponieważ problemy z zastosowaniem tej reguły były już wielokrotnie omawiane.
Jan Grzenia, Uniwersytet Śląski