mieszkańcy miast (i państw) starożytnych

mieszkańcy miast (i państw) starożytnych
13.04.2007
13.04.2007
Nazwy mieszkańców miast piszemy małą literą, a państw dużą. Tymczasem so.pwn.pl podaje: Bantamczyk (mieszkaniec Bantamu), Samarytanka (mieszkanka starożytnej Samarii), Trojanin, Trojańczyk (mieszkaniec Troi).
W encyklopedia.pwn.pl miasta Samaria i Bantam są „ważniejsze” (bo mają odrębne hasła) od krainy Samaria i sułtanatu Bantam. Czy pominięcie w słowniku ortograficznym samarytanki (mieszkanki Samarii miasta) i bantamczyka to przeoczenie?
Co do Troi, znajduję wyłącznie, że to miasto. Skąd więc duża litera?
Zasady, na których opierają się słowniki ortograficzne i encyklopedie, nie mogą być porównywane, słownik ma podawać informacje językowe (o użyciu wyrazów, np. ich pisowni i odmianie), encyklopedia opisuje rzeczy nazywane za pomocą tych wyrazów (w tym wypadku miasta i państwa).
Wątpię, żeby można było mówić o przeoczeniu wspomnianych wyrazów, jest to raczej wybór, ale o szczegóły trzeba pytać autorów słownika. Pewnie powinniśmy domagać się uściśleń w definiowaniu nazw, jednak zapis Samarytanin (Samarytanka) można uznać za zwyczajowy, oparty na zapisach polskich przekładów Biblii.
Warto też zauważyć, że choć współcześnie bez problemu odróżniamy państwa i miasta, nie jest to łatwe w odniesieniu do starożytności. W takich kontekstach posługujemy się często pojęciem „miasto-państwo”. O Troi zaś zwykle myślimy jako o państwie za sprawą długiej tradycji zapoczątkowanej przez Jana Kochanowskiego.
Jan Grzenia, Uniwersytet Śląski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego