na Szlachtowej, na Jaworkach
Halina Mastalska
15.06.2004
15.06.2004
Ze Szczawnicą sąsiadują wioski Szlachtowa i Jaworki. Powszechnie mówi się tu: „Mieszkam na Szlachtowej”, „Mieszkam na Jaworkach”. Czy należy ten zwyczaj piętnować i status poprawności przyznać tylko połączeniom w Szlachtowej, w Jaworkach? Ponadto słyszy się też: w Słowacji, a nie na Słowacji? Jakie tu obowiązują zasady poprawnościowe? Halina Mastalska
W języku ogólnopolskim używamy konstrukcji mieszkać w… (Warszawie, Kłodzku, Gąskach), natomiast mieszkać na… powiemy przede wszystkim wtedy, gdy chodzi o wyspy i półwyspy (na Wolinie, na Helu) lub dzielnicę, część jakiejś miejscowości, np. na Woli, na Grzegórzkach, na Koszutce, choć są wyjątki.
Przypadek opisywany przez Panią dotyczy lokalnej odmiany języka polskiego, w związku z tym należy zaakceptować zwyczaj mówienia „Mieszkam na Szlachtowej”, „Mieszkam na Jaworkach”. Ktoś spoza rejonu powinien jednak użyć form ogólnopolskich „Mieszkają w Szlachtowej (w Jaworkach)”. To samo zalecam mieszkańcom Szlachtowej i Jaworek, gdy będą mówić w kontekście innym niż lokalny.
Użycie konstrukcji na Słowacji jest uzasadnione długą tradycją. Wariant w Słowacji, z pewnością rzadszy, jest również poprawny, choć niektórzy odczuwają go jako urzędowy.
Przypadek opisywany przez Panią dotyczy lokalnej odmiany języka polskiego, w związku z tym należy zaakceptować zwyczaj mówienia „Mieszkam na Szlachtowej”, „Mieszkam na Jaworkach”. Ktoś spoza rejonu powinien jednak użyć form ogólnopolskich „Mieszkają w Szlachtowej (w Jaworkach)”. To samo zalecam mieszkańcom Szlachtowej i Jaworek, gdy będą mówić w kontekście innym niż lokalny.
Użycie konstrukcji na Słowacji jest uzasadnione długą tradycją. Wariant w Słowacji, z pewnością rzadszy, jest również poprawny, choć niektórzy odczuwają go jako urzędowy.
Jan Grzenia, Uniwersytet Śląski
