nazwiska kobiet

nazwiska kobiet
9.05.2003
9.05.2003
Szanowni Państwo,
w języku czeskim nazwiska kobiece maja końcówkę -ová, do której używania zobowiązuje ustawa. Dopiero niedawno umożliwiono obywatelkom Republiki Czeskiej innej narodowości (np. polskiej) używania nazwiska bez końcówki wskazującej na płeć jego właścicielki. Interesuje mnie, czy w Polsce jakaś ustawa reguluje użycie końcówek -owa, -ówna oraz zmiany rodzaju w nazwiskach takich jak np. Kowalski, Czerny, Długi itp. Czy kobieta może nazywać się Kowalski, Czerny, Długi, a może tylko i wyłącznie Kowalska, Czerna, Długa? Czy tak samo żona pana Schlagovskiego powinna nazywać się Schlagovska, czy Schlagovsky? A może i pana Schlagovskiego powinno się pisać Schlagovsky'ego? Oczywiście państwo Schlagowscy są Niemcami.
Dziękuję Państwu za odpowiedź.
Kłaniam się nisko, Ireneusz Hyrnik.
Polka może nazywać się Kowalski, Czerny, Długi, pod warunkiem że takie nazwisko zostało zarejestrowane urzędowo w Polsce. Nazwiskom z przyrostkiem -ski (-cki, -dzki) odpowiadają zwykle formy żeńskie o zakończeniach -ska (-cka, -dzka). Inne nazwiska o formie przymiotników z reguły przybierają końcówkę męską, w związku z czym formy Czerny, Długi, gdy odnoszą się do kobiet, nie są odmieniane. Rzadko zdarza się, by stosowano formy typu Czerna, Długa (które powinny być odmieniane).
Jeśli państwo Schlagowscy są Niemcami (Amerykanami itd.), wówczas żoną pana Schlagovsky'ego jest pani Schlagovsky (nazwisko nieodmienne). Zakończenia -owa, -ówna (a także -ina, -anka) bywają we współczesnym języku polskim używane bardzo rzadko. Polki w dzisiejszych czasach unikają używania nazwisk z takimi przyrostkami, zaś ich użycie jest oparte wyłącznie na zwyczaju językowym i nie reguluje go żadna ustawa.
Jan Grzenia, Uniwersytet Śląski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego