nazwy żon
Radłowa nie brzmi ładnie, Mariuszowa Radło już lepiej, ale jak by to brzmiało w dawnej polszczyźnie?
Bardzo mnie to interesuje. Będę ogromnie wdzięczna za opowiedź.
14.02.2002
14.02.2002
Czy żona pana Radło to Radlicha, czy inaczej??? To chyba trochę zapomniany sposób „określania” żony przez utworzenie odpowiedniej końcówki, ale jake są (były) zasady w jęz. polskim? Radłowa nie brzmi ładnie, Mariuszowa Radło już lepiej, ale jak by to brzmiało w dawnej polszczyźnie?
Bardzo mnie to interesuje. Będę ogromnie wdzięczna za opowiedź.
Nazwiska mężatek można tworzyć za pomocą przyrostków -owa oraz -ina (-yna) . Przyrostek -owa dołącza się niekiedy do nazwisk męskich zakończonych na spółgłoskę (z wyjątkiem g), np. Dudek – Dudkowa, Kuraś – Kurasiowa lub na samogłoski -e, -o, np. Linde – Lindowa, Stańko – Stańkowa, a w związku z tym: Radło – Radłowa. Przyrostek -ina (-yna) dołączano do nazwisk męskich zakończonych na -a, -g, -ga, np. Puzyna – Puzynina, Pług – Płużyna, Skarga – Skarżyna. Nie dotyczy to oczywiście nazwisk o formie przymiotnikowej, zakończonych najczęściej na -ska, -cka, -dzka.
Formy żeńskie nazwisk tworzono głównie w okresie od XIX do pierwszej połowy XX wieku, a tendencja do ich unikania rozpoczęła się już w XIX stuleciu. Przyrostek -ina (-yna) wyszedł już niemal całkowicie z użycia. Spotyka się, choć rzadko, nazwiska żeńskie z przyrostkiem -owa, który bywa dodawany również do nazwisk na -a, -g, -ga, w związku z czym funkcjonować mogą formy takie jak: Puzynowa, Pługowa, Skargowa.
Przyrostek -icha (-ycha) spotykany bywa tylko w gwarach, a i to rzadko.
Formy typu Radłowa istotnie są dziś z wielu względów trudne do zaakceptowania, jedną z przyczyn jest to, iż -owa to przyrostek oznaczający przynależność. Z tego powodu też prawie wyszły z użycia formy typu Mariuszowa Radło.
Formy żeńskie nazwisk tworzono głównie w okresie od XIX do pierwszej połowy XX wieku, a tendencja do ich unikania rozpoczęła się już w XIX stuleciu. Przyrostek -ina (-yna) wyszedł już niemal całkowicie z użycia. Spotyka się, choć rzadko, nazwiska żeńskie z przyrostkiem -owa, który bywa dodawany również do nazwisk na -a, -g, -ga, w związku z czym funkcjonować mogą formy takie jak: Puzynowa, Pługowa, Skargowa.
Przyrostek -icha (-ycha) spotykany bywa tylko w gwarach, a i to rzadko.
Formy typu Radłowa istotnie są dziś z wielu względów trudne do zaakceptowania, jedną z przyczyn jest to, iż -owa to przyrostek oznaczający przynależność. Z tego powodu też prawie wyszły z użycia formy typu Mariuszowa Radło.
Jan Grzenia, Uniwersytet Śląski