o strzałach i słownikach

o strzałach i słownikach
23.10.2013
23.10.2013
Szanowni Państwo,
dajemy strzał czy oddajemy strzał? Lepiej strzelać, ale jeśli dać i oddać to antonimy, to dlaczego Wielki słownik poprawnej polszczyzny pod hasłem oddawać jako niepoprawny wskazuje (analogiczny?) zwrot dawać skok, a pod hasłem strzał wymienia oddać strzał jako niepoprawny, podczas gdy Uniwersalny słownik języka polskiego podaje jako przykład zdanie „Policjanci oddali w powietrze kilka strzałów” (Korpus języka polskiego podaje oba)?
Pozdrawiam
Paweł
Dać i oddać są antonimiczne, ale nie w tym znaczeniu. Nigdy bym zresztą nie powiedział dać strzał, nie widzę natomiast nic złego w zwrocie oddać strzał, czy to w powietrze, czy to na bramkę. Oceny zawarte w słownikach poprawnej polszczyzny dość często się rozmijają z uzusem, ich autorzy i redaktorzy starają się bowiem bronić „lepszej polszczyzny” (nie mogę tu wchodzić w dyskusję o tym, co miałoby to znaczyć).
Rozbieżności między słownikami jednego wydawcy są zawsze niepokojące, ale nie muszą wynikać z braku koordynacji – mogą mieć swoje źródło w różnicach między słownikami. W szczególności słowniki normatywne z zasady są bardziej restrykcyjne od opisowych.
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego