olęder w znaczeniu osadnik

olęder w znaczeniu osadnik

12.01.2023
12.01.2023

Serdecznie pozdrawiam!

Proszę o rozstrzygnięcie, jak pisać nazwę „Olender” -- „Olęder” -- „olender” -- „olęder” -- czy dużą literą, czy przez „ę”? Znam opinię prof. Podrackiego, który radzi, aby przez „ę”, i prof. Bańki, aby dużą i przez „en”.

Ja piszę małą i nie używam „ę”. Ale jak żyć z tym problemem, jak żyć?

Wszelkie współczesne słowniki ortograficzne języka polskiego kodyfikują przywołaną w pytaniu nazwę w postaci: olęder (w zn. ‘osadnik’). Pisownia ta wynika z opinii Zespołu Ortograficzno-Onomastycznego działającego strukturze Rady Języka Polskiego przy Prezydium PAN. Trudno zatem dyskutować z opinią RJP oraz normą ortograficzną i pisać omawiany tu wyraz z -en- w środku. Równie ciężko nie respektować pisowni od małej litery, jeśli mamy rzeczywiście do czynienia z wyrazem pospolitym, który oznacza: a) osadnika z Fryzji, Nadrenii lub Niderlandów lokowanego w Prusach Książęcych i Królewskich od XVI w.; b) każdego osadnika lokowanego w XVII–XVIII w. na obszarze północno-zachodniej Polski na warunkach długoterminowej lub wieczystej dzierżawy.

Gdyby jednak ktoś chciał napisać powieść historyczną, której akcja rozgrywałaby się np. w XVI stuleciu wśród etnicznych osadników z Fryzji i Niderlandów, to mógłby tę grupę narodowościową – na zasadzie stylizacji archaicznej – określić mianem Olędrów bądź Olendrów, a ich osadę nazwać Olędry albo Olendry i nie byłby to wówczas błędy ortograficzne.

Adam Wolański
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego