ołówek i piórnik w wołaczu

ołówek i piórnik w wołaczu

3.11.2023
3.11.2023

Jaką formę przyjmują rzeczowniki nieżywotne w wołaczu? Np. ołówek czy ołówku, piórnik czy piórniku? Kiedyś uczono mnie, że wołacz = mianownikowi, a tylko przy personifikacji (baśnie, poezja) używa się piórniku, ołówku, długopisie, itp. Dziś słyszę, że to błąd. Czy faktycznie? Z góry dziękuję za wyjaśnienie. Małgorzata

Zasadniczo w polszczyźnie formy wołacza różne od mianownika mają wszystkie rzeczowniki rodzaju męskiego i żeńskiego. Niezależnie od tego, czy są są to rzeczowniki konkretne (np. człowiek), czy abstrakcyjne (np. myśl), żywotne (np. koń), czy nieżywotne (np. ołówek), osobowe (np. nauczyciel), czy nieosobowe (np. kot), jednostkowe (np. brat), czy zbiorowe (np. lud), pospolite (np. mysz), czy własne (np. Mariusz). W tej ostatniej kategorii jedyny wyjątek stanowią nazwiska mężczyzn i kobiet.

Zgodnie z normą powiemy zatem: człowieku (ewentualnie: człowiecze), myśli, koniu, ołówku (dotyczy to także piórnikapiórniku), nauczycielu, kocie, bracie, ludu (ewentualnie: ludzie), myszy, Mariuszu, ale: (panie) Nowak! (nie: panie *Nowaku!), (pani) Malinowska! (nie: pani *Malinowsko!).

Wszystkie pozostał deklinowane części mowy mają wołacz równy mianownikowi.

Adam Wolański
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego