piksel i Piksel
28.01.2012
28.01.2012
Mam pytanie co do odmiany słowa, a właściwie imienia Piksel. Tak nazywa się mój pies i ja mówię: Piksla, (z) Pikslem, (o) Pikslu itd., a inni prawie zawsze: Piksela, (z) Pikselem, (o) Pikselu itd. Wydaje mi się, że imię powinno się odmieniać tak, jak ja je odmieniam, a takiego zwykłego piksela komputerowego należy odmieniać właśnie z tym e, ale dalej nie jestem pewna. A może to w ogóle bez znaczenia i obie formy są poprawne?Jeśli chce Pani mieć w swoim psie przyjaciela, to proszę odmieniać Piksela, a jeśli kumpla – to Piksla.
Podobnie jak przyjaciel odmieniają się inne rzeczowniki męskoosobowe na -el, w tym nazwiska (ale z wyjątkiem słabo przyswojonych, por. Havla, Wedla, ale Kinkiela, Ajnenkiela), a także niezbyt liczne rzeczowniki męskie nieosobowe, np. fotel, daniel, spaniel. O wiele więcej takich rzeczowników odmienia się tak jak kumpel, tzn. traci w odmianie e, np. cyrkiel, diesel, kapsel, knedel, kufel, nikiel, rondel, sznycel, wafel. Musi Pani sama zadecydować, do której grupy chciałaby Pani zaliczyć swojego psa. Psu to i tak wszystko jedno, ma ważniejsze sprawy na głowie.
Piksel komputerowy czy telewizyjny zachowuje e w formach odmiany: piksela, piksele, nie piksla, piksle. Wprawdzie niektóre słowniki informują, że słowo to jest odmieniane na dwa sposoby, ale ich redaktorzy kierowali się chyba analogią do innych wyrazów i uwzględnili odmianę, która jest teoretycznie możliwa, ma oparcie w modelach fleksji polskiej, ale nie jest praktykowana.
Czy imię własne można w ogóle odmieniać inaczej niż rzeczownik pospolity? Oczywiście, są znane precedensy, np. nazwisko Gołąb ma dopełniacz Gołąba raczej niż Gołębia, a celownik nazwiska Kot brzmi Kotowi, nie Kotu.
Podobnie jak przyjaciel odmieniają się inne rzeczowniki męskoosobowe na -el, w tym nazwiska (ale z wyjątkiem słabo przyswojonych, por. Havla, Wedla, ale Kinkiela, Ajnenkiela), a także niezbyt liczne rzeczowniki męskie nieosobowe, np. fotel, daniel, spaniel. O wiele więcej takich rzeczowników odmienia się tak jak kumpel, tzn. traci w odmianie e, np. cyrkiel, diesel, kapsel, knedel, kufel, nikiel, rondel, sznycel, wafel. Musi Pani sama zadecydować, do której grupy chciałaby Pani zaliczyć swojego psa. Psu to i tak wszystko jedno, ma ważniejsze sprawy na głowie.
Piksel komputerowy czy telewizyjny zachowuje e w formach odmiany: piksela, piksele, nie piksla, piksle. Wprawdzie niektóre słowniki informują, że słowo to jest odmieniane na dwa sposoby, ale ich redaktorzy kierowali się chyba analogią do innych wyrazów i uwzględnili odmianę, która jest teoretycznie możliwa, ma oparcie w modelach fleksji polskiej, ale nie jest praktykowana.
Czy imię własne można w ogóle odmieniać inaczej niż rzeczownik pospolity? Oczywiście, są znane precedensy, np. nazwisko Gołąb ma dopełniacz Gołąba raczej niż Gołębia, a celownik nazwiska Kot brzmi Kotowi, nie Kotu.
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
