pokrzywdzony niebieski

pokrzywdzony niebieski
5.05.2003
5.05.2003
Od dawna mnie nurtuje taki problem: dlaczego jest czerwień, zieleń, jest żółć, fiolet i błękit, a nie ma stosownego odpowiednika dla niebieskiego?
Serdecznie pozdrawiam
J.W.
Na szczęście ten problem nie jest skomplikowany: są to bowiem różne struktury słowotwórcze. Wymienione rzeczowniki pochodzą od przymiotników, tzn. czerwień od czerwony, zieleń od zielony, żółć od żółty, a fiolet od fioletowy i błękit od błękitny. Trzy pierwsze rzeczowniki są bardzo stare, jeszcze prasłowiańskiego pochodzenia, a dwa ostatnie – nowsze, utworzone w języku polskim. Natomiast przymiotnik niebieski pochodzi od rzeczownika niebo, a ściślej od jego tematu rozszerzonego niebies + ski (por. niebiosa). Pierwotnie niebieski określał różne relacje z niebem, stąd ciała niebieskie, czyli będące na niebie, ptaki niebieskie, tzn. latające pod niebem, „nieziemskie”. Później niebieski znaczyło także 'koloru nieba', czyli błękitny.
Łączę pozdrowienia
Krystyna Długosz-Kurczabowa, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego