północno-wschodni

północno-wschodni
16.05.2008
16.05.2008
Proszę o wyjaśnienie pisowni północno-wschodni. Przez północno-wschodnią Polskę rozumiemy (USJP) 'obszar pomiędzy północą i wschodem' – chodzi więc o północny wschód (ewentualnie – wschodnią północ…), czyli jedynie o część wspólną ziem na północy i na wschodzie, np. o Suwalszczyznę. Dlaczego więc nie północnowschodni? Pisownia północno-wschodnia Polska sugeruje dodatkowo Pomorze i Bieszczady (por. Europa Środkowo-Wschodnia, czyli Środkowa i/lub Wschodnia).
Michał Gniazdowski – Warszawa
Polska północno-wschodnia to Polska jednocześnie północna i wschodnia, a nie północna lub wschodnia (zakres tego wyrażenia nie obejmuje więc Pomorza ani Bieszczadów). Polska północnowschodnia zaś to teoretycznie północna część wschodniej części naszego kraju (piszę „teoretycznie”, gdyż w praktyce pisowni takiej się nie stosuje). Nawet więc jeśli na jedno wychodzi, to struktura semantyczna tych nazw jest różna.
W pewnych kontekstach zresztą różnicę tę widać wyraźniej, np. wiatry z kierunków północno-wschodnich można oznaczyć za pomocą wektora nachylonego do poziomu mniej więcej pod kątem 45 stopni, podczas gdy wiatry z kierunków północnowschodnich – pomijając samą dziwaczność takiego wyrażenia – wypadałoby chyba oznaczyć wektorem idącym np. od Petersburga prosto na zachód.
Mirosław Bańko, PWN
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego