połowica

połowica
29.09.2006
29.09.2006
Żona to połowica. Czy było kiedykolwiek w użyciu analogiczne słowo określające męża, np. połowic? A jeśli nie było, to czy (potencjalnie) końcówka -ic byłaby właściwa dla utworzenia takiej formy?
Szukałam w wielu słownikach (tego) połowica i nie znalazłam. Natomiast (tę) połowicę (zwaną też niekiedy magnifiką), notuje już słownik języka polskiego, tzw. warszawski, w V tomie z 1908 r. Wcześniej bowiem połowica znaczyła tylko 'pół, połowa', np. „Połowica gęsi lub kaczki”, „Tamże przez odemknione połowicą wrota / Siła było w otwartych sieniach widać złota” (Słownik języka polskiego S. B. Lindego).
Od dawna wiadomo, że małżeństwa, a nawet ludzkość cała, dzielą się na dwie połowy: lepszą (piękniejszą) połowę i gorszą (brzydszą) połowę. Jeżeli ta pierwsza, lepsza połowa, to połowica, a druga, gorsza, nie ma symetrycznej nazwy, to, sądzę, że można ją nazwać połowicem. Jest to neologizm słowotwórczy. Cząsteczką -ic są tworzone takie wyrazy jak szlachcic, rodzic, czyli 'jeden ze szlachty', 'jeden z rodu', oraz starościc, wojewodzic, czyli 'syn starosty', 'syn wojewody'. Nazwy męskie na -ic nie mają odpowiedników żeńskich na -ica. Bardzo rzadko tworzy się też nazwy męskie od żeńskich. Ale – jeżeli jest taka pilna potrzeba – to możemy przyjąć, że połowic to taki syn (lepszej, piękniejszej) połowy, który ma swoją połowicę.
Krystyna Długosz-Kurczabowa, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego