porazić i przerazić
Szanowni Państwo, zauważyłem, że w ostatnich kilku latach prawie wyłącznie mówi się i pisze, że coś, jakaś sytuacja, czyjeś zachowanie poraża. Już słowo przeraża nie wystarcza. Jak Państwo odnoszą się do tego neosemantyzmu, bo chyba tak słowo porażać można nazwać. Kiedyś miało ono inne znaczenie niż dziś. Z uszanowaniem Mirek
Znaczenia czasowników porazić i przerazić pokrywają się tylko częściowo. Porazić to tyle co: ‘wywrzeć na kimś silne wrażenie’, przy czym wrażenie to może być pozytywne (= ‘oszołomić’, por. np. porazić pięknem, urodą) albo negatywne (= ‘wywołać lęk’, por. np. wieści od bliskich poraziły ją jak grom). Tymczasem czasownik przerazić znaczy tylko: ‘mocno przestraszyć, przejąć silnym lękiem’. Tak więc w pewnych kontekstach tekstowych oba czasowniki mogą być stosowane wymiennie, por. np.
- Poraziły go te wiadomości o wybuchu wojny = Przeraziły go te wiadomości o wybuchu wojny.
Nie jest jednak tak, że oba omówione tu wyrazy są synonimami absolutnymi i można jest stosować wymiennie w każdym kontekście.