pszenny i pszeniczny

pszenny i pszeniczny
17.12.2010
17.12.2010
Szanowni Państwo!
Czy istnieje jakaś różnica znaczeniowa pomiędzy przymiotnikami pszenny i pszeniczny? Np. dlaczego mówimy mąka pszenna czy chleb pszenny, ale już piwo pszeniczne? Czasem mówi się także o pszenicznym łanie – czy słusznie myślę, że tu słowo pszeniczny pełni niejako funkcję dopełniacza, tzn. 'łan czegoś', a nie 'łan zrobiony z czegoś'? Skąd więc pszeniczne piwo?
Pozdrawiam,
Ola Sweeney
Zakresy użycia interesujących Panią słów nie są rozłączne. Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego dokumentuje użycie każdego z nich w znaczeniu nawiązującym zarówno do pszenicy jako rośliny, jak i do jej ziarna. Taki sam obraz daje wcześniejszy słownik Lindego, a także Korpus Języka Polskiego PWN, obejmujący teksty XX-wieczne. Okazuje się, że np. łany pszenicy to w korpusie łany pszeniczne, ale zdarzają się także łany pszenne. Na odwrót, obok dominujących w korpusie pszennych chlebów zdarzają się z rzadka chleby pszeniczne. Piwo w korpusie PWN jest rzeczywiście pszeniczne, nie pszenne, choć wytwarza się je z ziarna, a nie słomy, więc wydawałoby się, że powinno być określane tym samym przymiotnikiem, co chleby i bułki. Język jest w ogóle pełen niespodzianek – można dla nich szukać wyjaśnienia i jest to pasjonujące.
Mirosław Bańko, PWN
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego