rodzaj i liczba skrótowców

rodzaj i liczba skrótowców
13.04.2009
13.04.2009
Dzień dobry.
Według Uniwersalnego słownika języka polskiego skrótowce UW (Uniwersytet Warszawski), UG (Uniwersytet Gdański) są dwurodzajowe (męski, nijaki), zaś wg Wielkiego słownika poprawnej polszczyzny tylko rodzaju męskiego. Jakimi rozstrzygnięciach się kierować (też w przypakdu innych wątpliwości)?
Aleksander Durkiewicz, student UG.
W słowniku poprawnej polszczyzny, w haśle problemowym skrótowce, wyrażono pogląd, że w starannej polszczyźnie liczbę i rodzaju skrótowca ustala się na podstawie jego członu głównego (w danym wypadku członu uniwersytet), podczas gdy w polszczyźnie potocznej bierze się pod uwagę jego zakończenie. Wydaje się więc, że informacje hasłowe o skrótowcach, o które Pan pyta, zredagowano tylko w odniesieniu do normy starannej (w słowniku nazywanej także wzorcową), a nie potocznej (inaczej: użytkowej).
Ciekawe, że homonimiczne skrótowce UW i UG o znaczeniach 'Urząd Wojewódzki' i 'Urząd Gminy' opisano w słowniku jako mające rodzaj oboczny – męski lub nijaki. Jeśli nie kryje się za tym niekonsekwencja lub nieuwaga, to należałoby przyjąć, że o uniwersytetach mówimy tylko w stylu wysokim, a o urzędach administracji państwowej – także w niskim. Wniosek taki jednak brzmi zaskakująco i podejrzanie. Przypuszczam, że niezalażnie od znaczenia skrótowce UW i UG są używane przede wszystkim w rodzaju męskim, i to zarowno w języku oficjalnym, jak i potocznym.
Przy okazji można zapytać, jaki rodzaj ma WSPP (Wielki słowniki poprawnej polszczyzny) w świetle podanych przes siebie reguł? Na liście haseł skrótowca takiego nie znajdziemy, natomiast z hasła problemowego skrótowce wynika, że starannie mówimy ten WSPP, potocznie zaś możemy mówić też to WSPP. Nie pamiętam jednak, abym kiedykolwiek słyszał ten skrót w rodzaju nijakim. Nie pamiętam też, aby tak używano jego prostszej wersji, mianowicie SPP. Zawsze mówiliśmy – tak na uczelni, jak i w wydawnictwie – ten SPP (fonetycznie [espepe], z akcentem na ostatniej sylabie), a potocznie espep, oczywiście ten espep (z akcentem na sylabie przedostatniej).
Mirosław Bańko, PWN
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego