różności słowotwórczo-składniowe

różności słowotwórczo-składniowe
27.12.2005
27.12.2005
1. Dlaczego mówimy odtwarzacz DVD, ale nagrywarka DVD? A może przez analogię mogłaby być odtwarzarka DVD?
2. Na plakatach często można dostrzec napis: kurs na prawo jazdy. Czy nie powinno być: kurs prawa jazdy? Przecież jest kurs kroju i szycia, kurs gotowania, kurs komputerowy.
Pozdrawiam -
Janusz Gramse
Ad 1. Analogia nie jest wystarczającą podstawą użycia nazw, ważniejszy jest zwyczaj językowy. Można się co najwyżej zastanawiać, dlaczego zwyczaj dał pierwszeństwo nagrywarce przed odtwarzarką. Być może zadecydowało to, że nazw różnych urządzeń o zakończeniu -warka było więcej.
Ad 2. Między kursem gotowania a kursem na prawo jazdy nie ma symetrii. Uczestnicy pierwszego uczą się gotowania, a uczestnicy drugiego nie uczą się prawa jazdy, tylko zdają egzamin na prawo jazdy. Myślę, że nazwa kurs na prawo jazdy może być skrótem od kurs kończący się egzaminem na prawo jazdy. Tak czy owak decyduje znów zwyczaj językowy.
Mirosław Bańko, PWN
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego