samodoskonalenie

samodoskonalenie
29.12.2011
29.12.2011
Dlaczego w Słowniku języka polskiego pod red. Mieczysława Szymczaka doskonalenie samego siebie, swego charakteru reprezentowane jest przez hasło samodoskonalenie (się), a w Uniwersalnym słowniku języka polskiego przez hasło samodoskonalenie?
Podstawowy czasownik brzmi samodoskonalić się i chociaż znaczenie 'sam' jest w nim przekazywane dwukrotnie, raz za pomocą przedrostka, drugi raz zaimka zwrotnego, to jednak z zaimka zrezygnować nie można, por. „Dlaczego ludzkość ma się samodoskonalić?” (J. M. Rymkiewicz) i „Dlaczego ludzkość ma samodoskonalić?” (zdanie „dziurawe”, eliptyczne). Od samodoskonalić się tworzymy regularnie rzeczownik samodoskonalenie się. Mniej regularne jest tworzenie rzeczowników tego typu (tzw. gerundiów) z pominięciem cząstki się czasownika, por. z powodu przejedzenia (się), bez zająknięcia (się), ale tylko po najedzeniu się, chociaż „Pękaliśmy z najedzenia” (Wiesław Myśliwski). Narodowy Korpus Języka Polskiego pokazuje, że samodoskonalenie występuje zarówno z się, jak i bez się, tak więc opis zawarty w starszym słowniku por red. M. Szymczaka jest bliższy rzeczywistości.
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego