sowity
9.09.2002
9.09.2002
Ostatnio zetknęłam się z wyrażeniem sowite odszkodowanie. Proszę o ocenę jego poprawności. W Nowym słowniku poprawnej polszczyzny znalazłam informację, że sowity może występować tylko w wyrażeniach sowita zapłata i sowite wynagrodzenie. Dlaczego?Myślę, że słownik poprawnej polszczyzny zanadto uprościł rzeczywistość. Słowo sowity łączy się z wieloma rzeczownikami typu: nagroda, zapłata, łapówka, napiwek, żołd, np. „Podziękował mrukliwie, gdy wypłacono mu sowity zadatek” (B. Czeszko, Pokolenie), „Wodzowie tych plemion opiekowali się ruchem pieszych karawan, za co pobierali sowity haracz” (M. Brandys, Z panem Biegankiem w Abisynii). Sowite odszkodowanie też mamy potwierdzone w kilku cytatach.
Zdarzają się nawet połączenia z rzeczownikami innego typu, np. „Program przygotowaliśmy specjalnie dla tych wszystkich, którzy szukają w telewizji sowitej porcji dobrej rozrywki” (Inny słownik języka polskiego PWN). Najwidoczniej dla autora tej wypowiedzi porcja rozrywki miała być rodzajem nagrody i dlatego określił ją jako sowitą.
Zdarzają się nawet połączenia z rzeczownikami innego typu, np. „Program przygotowaliśmy specjalnie dla tych wszystkich, którzy szukają w telewizji sowitej porcji dobrej rozrywki” (Inny słownik języka polskiego PWN). Najwidoczniej dla autora tej wypowiedzi porcja rozrywki miała być rodzajem nagrody i dlatego określił ją jako sowitą.
Mirosław Bańko