szereg
16.12.2011
16.12.2011
W polskim wydaniu powieści Gangsterzy Klasa Βstergrena tłumacz użył zdania: „Szereg okoliczności sprawił, że mogłem powrócić do tego, co wydarzyło się przed dwudziestu pięciu laty”. Razi mnie ta forma – napisałbym raczej „Szereg okoliczności sprawiło, że…”, podobnie jak powiedziałbym „Szereg pytań sprawiło mi trudność”, a nie „Szereg pytań sprawił mi trudność”. Proszę o opinię oraz zasygnalizowanie, jaką zasadą gramatyczną należy się tu kierować.Istnieje tendencja, aby słowa szereg w znaczeniu 'znaczna liczba' używać z czasownikiem w rodzaju męskim, ale słowniki przeważnie jeszcze takiego użycia nie uwzględniły na prawach wariantu, więc ciągle „Szereg osób przyszedł” to w zasadzie błąd (chyba że chodzi o ludzi idących szeregiem). Tendencja ta działa wyraźniej przy prepozycji czasownika, np. „(…) nastąpił szereg chaotycznych i okrutnych wydarzeń (…)” (Zbigniew Mikołejko, Żywoty świętych poprawione). Bodaj tylko w Innym słowniku języka polskiego PWN zanotowano funkcjonowanie słowa szereg w znaczeniu liczebnikowym i w składni typowo rzeczownikowej, co zilustrowano przykładem: „Nie wyjaśniony został cały szereg okoliczności”. Ten argument za męskorodzajowym szeregiem jest w moich ustach jednak dość słaby, gdyż… słownik ukazał się pod moją redakcją.
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
