tajemniczy faśnik

tajemniczy faśnik
4.12.2013
4.12.2013
Dzień dobry,
chciałabym zapytać o znaczenie słowa faśnik. Spotkałam się z takim słowem w książce Edmunda Niziurskiego Księga urwisów, nigdzie jednak nie ma wytłumaczonego jego znaczenia. Jest to coś, z czym została jedna z postaci po śmierci ojca.
Pozdrawiam,
Maria Zagnińska.
Niestety, nie udało mi się znaleźć słowa faśnik (ani w tej, ani w innych hipotetycznych postaciach) w dostępnych mi źródłach gwarowych. Nie ma go poświadczonego w kartotece Słownika gwar polskich, nie notuje go Słownik gwar śląskich B. Wyderki, wydawany od kilkunastu lat, bardzo obszerny i – jak się wydaje – pełny, nie znalazł się też faśnik w mniejszych słownikach gwar śląskich, np. Mały słownik gwary Górnego Śląska B. Cząstki-Szymon, J. Ludwiga, H. Synowiec (Katowice 2000) czy Słownik gwary śląskiej A. Czajkowskiego, A. Klukowskiego (Katowice 1996). Być może to neologizm utworzony przez Niziurskiego. A może też tak zapamiętany, ale inaczej brzmiący w rzeczywistości, wyraz z czasów, kiedy Niziurski mieszkał w Katowicach, albo wyraz pochodzący z języka familijnego środowiska, z którym w Katowicach był związany.
Barbara Grabka, IJP PAN
  1. 4.12.2013
    Za drugim rozwiązaniem przemawia fakt, że Ilustrowany górniczy słownik encyklopedyczny Stanisława Gismana z 1955 r. – do którego dotarłam już po opublikowaniu poprzedniej odpowiedzi – ma hasło faszlik, z kwalifikatorami: górnictwo rudne, wyraz dawny i definicją: \'lżejszy młot górniczy przystosowany do pracowania nim jedną ręką (odpowiadający perlikowi), a służący do bicia w dłuto przy wierceniu otworów strzałowych\'. Perlik zaś to w tym słowniku: \'młotek górniczy obustronnie o gładkich obuchach i łukowatym kształcie; perlik i żelazko skrzyżowane tworzą godło górnicze\'. Być może gwarkowi z powieści Niziurskiego został właśnie tylko „bele jaki\'\' górniczy młotek, a autor zasłyszane kiedyś słowo faszlik, które mogło być wymawiane jako faślik, zapamiętał właśnie nieco inaczej.
    Barbara Grabka, Instytut Języka Polskiego PAN
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego