tu i teraz

tu i teraz
8.06.2007
8.06.2007
Przyznam, że irytować mnie zaczyna stosowanie bez umiaru konstrukcji tu i teraz albo na tu i teraz. Znajduję to coś już nawet w nowych książkach, np. „Na tu i teraz uważam, że masz rację”. Wystarczyłoby przecież obecnie, w tej chwili czy coś podobnego. Czy te tu i teraz są poprawne?
Tu i teraz to stary zwrot o łacińskiej proweniencji. W języku Cycerona brzmi hic et nunc, co wymawia się [hik et nunk].
W dzisiejszej polszczyźnie tu i teraz jest rzeczywiście częste, w Korpusie Języka Polskiego PWN występuje ponad 300 razy (dla porównania zawsze i wszędzie – niecałe 200 razy, a tu i tam – prawie 400). Wszystkie trzy zwroty, które tu przytoczyłem, mają charakter retoryczny, brzmią dobitnie, a dzięki formalnej symetrii zwracają uwagę, co sprzyja ich skutecznemu działaniu.
Zwrot na tu i teraz, podany przez Pana, jest natomiast rzadki, moim zdaniem nieudany. Przypomina krytykowane wiele razy wyrażenie na dzień dzisiejszy. Skoro zdanie „Na dzień dzisiejszy nie mam nic więcej do powiedzenia” lepiej zamienić na: „Dzisiaj (ew. W dniu dzisiejszym) nie mam nic więcej do powiedzenia”, to również zamiast „Na tu i teraz uważam, że masz rację” lepiej powiedzieć „Tu i teraz uważam, że masz rację”. Przy czym wypowiedź taka implikuje, że już za chwilę mogę nabrać przekonania, iż rozmówca jednak racji nie ma.
Mirosław Bańko, PWN
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego