upomnieć się – upominać się

upomnieć się – upominać się

22.05.2024
22.05.2024

Dzień dobry,

mam pytanie o „upominanie się”. Czy można upomnieć się tylko o coś („upominam się o zwrot pieniędzy”), czy też można upomnieć się DO kogoś lub W jakiejś instytucji („upominam się w Urzędzie Skarbowym o decyzję”, „upominam się do ZUS o zasiłek”)?

Pozdrawiam!

Czasowniki upomnieć się – upominać się w znaczeniu ‘poprosić/prosić kogoś o coś, co się komuś należy’ mają dwojaki schemat składniowy, por.

  1. upomnieć się – upominać się + o CO, np. o należność (o wypłatę należności), o pieniądze (o zwrot pieniędzy);
  2. upomnieć się – upominać się + żeby ZDANIE, np. żeby wypłacono należność, żeby zwrócono pieniądze.

Nazwa instytucji, w której upominamy się o należną nam rzecz, może w wypowiedzeniu stanowić okolicznik miejsca (związany z czasownikiem związkiem przynależności) lub – w wypowiedzeniu złożonym podrzędnie – podmiot członu podrzędnego, por.

  • Upominam się o decyzję w urzędzie skarbowym albo Upominam się, żeby urząd skarbowy wydał decyzję.
  • Upomniałem się o zasiłek w ZUS-ie albo Upomniałem się, żeby ZUS przyznał zasiłek.
Adam Wolański
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego