we wojsku, czyli jak poprawić przysłowie
8.02.2014
8.02.2014
W wojsku czy we wojsku? Która forma jest poprawna? W zasadzie w wojsku: to wynika z ogólnych reguł użycia form w – we i z – ze, opisanych gdzieś w poradni, a na pewno w Słowniku wyrazów kłopotliwych.
Forma we wojsku, podobnie jak np. we wodzie, uchodzi za regionalną, w ogólnej polszczyźnie nie jest zalecana. Musi być jednak nierzadka, skoro w NKJP występuje siedem razy, z czego raz w przysłowiu, które po zamianie we na w zgubiłoby rytm: „Lepiej stracić wór ze złotem niż we wojsku zostać kotem ”.
Co robi w tej sytuacji prawdziwy miłośnik kultury języka? Oczywiście poprawia przysłowie! Stąd mój apel do Czytelników poradni: spróbujmy zamienić we na w i przy okazji zmienić jeszcze coś, aby się utrzymać w rytmie (wojskowego marsza). Najciekawsze propozycje opublikuję.
Forma we wojsku, podobnie jak np. we wodzie, uchodzi za regionalną, w ogólnej polszczyźnie nie jest zalecana. Musi być jednak nierzadka, skoro w NKJP występuje siedem razy, z czego raz w przysłowiu, które po zamianie we na w zgubiłoby rytm: „Lepiej stracić wór ze złotem niż we wojsku zostać kotem ”.
Co robi w tej sytuacji prawdziwy miłośnik kultury języka? Oczywiście poprawia przysłowie! Stąd mój apel do Czytelników poradni: spróbujmy zamienić we na w i przy okazji zmienić jeszcze coś, aby się utrzymać w rytmie (wojskowego marsza). Najciekawsze propozycje opublikuję.
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
-
8.02.2014Zgodnie z obietnicą zamieszczam różne wersje „poprawionego\'\' przysłowia, nadesłane przez Czytelników poradni:
Lepiej stracić wór ze złotem niźli w wojsku zostać kotem.
Lepiej stracić wór ze złotem niż wojskowym zostać kotem.
Lepiej stracić wór ze złotem niż w koszarach zostać kotem.
Napisałem „poprawionego\'\' w cudzysłowie, gdyż przysłów się nie poprawia, a mój apel do „prawdziwych miłośników kultury języka\'\' był półżartobliwy. Zresztą jeden z korespondentów przyznał, że oryginalna wersja przysłowia – z przyimkiem we, substandardowym w tym kontekście – bardziej mu się podoba, gdyż lepiej oddaje „pewien aspekt wojska\'\'. Rozumiem, że lepiej pasuje do polszczyzny wojskowej albo naszego wyobrażenia o niej.
Wszystkim pomysłodawcom dziękuję za wspólną zabawę.MB
