włączyć czy załączyć?

włączyć czy załączyć?

24.03.2021
12.11.2011

Szanowni Państwo,

czy silnik można załączyć, czy tylko włączyć? Spotkałem się nazewnictwem załączony na schemacie elektrycznym, którego autor argumentuje, że jest to wersja dopuszczalna, gdyż opisy włączony i wyłączony są ze sobą mylone, szczególnie jeśli na schematach występują tylko skróty niniejszych wyrazów.

Słowniki języka polskiego nie potwierdzają, aby załączyć miało takie znaczenie, o jakim Pan pisze. Także Narodowy Korpus Języka Polskiego w kontekście słowa silnik nie ma czasownika załączyć ani załączać. Prawdopodobnie więc spotkał się Pan z nazewnictwem środowiskowym. W ogólnej polszczyźnie silnik można uruchomić, włączyć, a także zapalić i zapuścić, ale dwa ostatnie czasowniki odnoszą się bodaj tylko do silnika spalinowego.

Mylenie skrótów może być jakimś argumentem za szukaniem czasowników silniej zróżnicowanych, ale proszę zwrócić uwagę, że ten sam problem występuje na gruncie innych dyscyplin technicznych. Na przykład w informatyce są terminy wejście i wyjście, a mimo to informatycy nie zastąpili wejścia ani zajściem ani innym polskim słowem. Wydaje mi się, że na diagramach widywałem skróty we i wy, może więc na ich wzór można by stosować skróty i wył lub podobne, aby rozwiązać problem, o którym Pan pisze. Powinni się o tym wypowiedzieć specjaliści z danej dziedziny, gdyż moje kompetencje się tutaj kończą (celowo abstrahuję od pisowni ww. skrótów, w szczególności użycia kropek, gdyż kwestia ta wydaje mi się teraz drugorzędna).

Porada opublikowana: 12.11.2011

Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
  1. 24.03.2021
    Dzień dobry.
    Nie jestem elektrykiem, ale pozwolę sobie dopowiedzieć, że słowo załączać rzeczywiście należy do języka środowiskowego, a obowiązek raczej niż dopuszczalność jego używania wynika z wymowy! Pomylenie polecenia „Włącz\'\' z „Wyłącz\'\' wymawianego niedbale, szybko lub w hałasie może przyprawić współpracownika o utratę życia.
    Pozdrowienia.
    Rafał S. Świątek
  2. 24.03.2021

    Jestem elektrykiem i używanie wyrazów załączyć i wyłączyć spowodowane jest bezpieczeństwem. Jak opisujemy położenia pokręteł (dźwigni) wyłączników to piszemy skróty ZAŁ i WYŁ. Jest to bardziej czytelne dla obsługi niż skróty WŁ i WYŁ. Przy pomyłce może to zakończyć się śmiercią. Z tego powodu często mówimy że coś załączymy lub wyłączamy. Pomaga to uniknąć błędu przy komunikacji z drugą osobą gdy trzeba to robić w hałasie.

    Zygmunt W.
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego