wręcz a wprost

wręcz a wprost
26.02.2010
26.02.2010
Szanowni Państwo,
czy jest jakaś różnica, np. dotycząca stopnia formalności, między wyrażeniami wręcz przeciwnie a wprost przeciwnie?
Z wyrazami szacunku,
Stanisław
Nie widzę takiej różnicy. Wprost przeciwnie wydawało mi się częstsze, ale po zajrzeniu do Korpusu Języka Polskiego przekonałem się, że jest wprost przeciwnie (!), a nawet wręcz przeciwnie. To tylko dowód, że nasze odczucia co do względnej czestości użycia poszczególnych wyrazów są zawodne.
Wprost może się kojarzyć z wyrażeniami rzecz prosta, prosta sprawa, w kręgu tych skojarzeń wprost przeciwnie brzmi jak konstatacja prawdy niepodważalnej – nieoczekiwanej dla słuchacza, ale nie podlegającej dyskusji. Wręcz może się zaś kojarzyć z walką wręcz, z zapasami, ze starciem przeciwstawnych racji. Gdyby więc trochę na siłę doszukiwać się różnicy między wprost przeciwnie a wręcz przeciwnie, to można by powiedzieć, że pierwsze z tych wyrażeń odwołuje się do rozumu, a drugie do ciała. Podkreślam jednak, że jest to różnica dość subiektywna, słabo oparta na etymologii, więc gdyby ktoś na moje wywody zareagował emocjonalnym: „Wręcz przeciwnie!”, to wcale bym się nie zdziwił.
Mirosław Bańko, PWN
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego