wreszcie
Czy „wreszcie” lub „i wreszcie” na początku zdania należy oddzielać przecinkiem? Chodzi o przypadki, gdy poprzednie zdania opisują np. jakieś czynności lub cechy i są jakby wyliczeniem. Według https://wsjp.pl/haslo/podglad/18383/wreszcie nie jest to chyba konieczne?
Pozdrawiam
EL
Partykuła wreszcie podkreśla, że wcześniej była mowa o wielu sprawach i zarazem zamyka ich wyliczenie. Wyraz ten ma ustabilizowaną pozycję w wypowiedzeniu lub w ciągu wypowiedzeń – poprzedza ostatni człon szeregu wyliczeniowego. Jeśli wyliczenie stanowi jedno zdanie ortograficzne i wreszcie poprzedza ostatni jego element, przecinka zazwyczaj się nie stosuje, por. np.
- Stworzył bowiem najpierw niebo, potem ciała niebieskie, ziemię, rośliny, zwierzęta, wreszcie człowieka.
Jeśli wreszcie występuje na początku zdania zamykającego ciąg wypowiedzeń, przecinka także zazwyczaj się nie stawia, por. np.
- Kazano mi układać jakieś klocki. Potem rozwiązywałem łamigłówki. Następnie zadawano mi szokujące pytania. Wreszcie uznano, że nie nadaję się do szkoły o profilu matematycznym.
Jeśli autor tekstu uzna, że przed ostatnim elementem wyliczenia niezbędny byłby przestanek oddechowy, zazwyczaj stosuje po wreszcie myślnik, por. np.
- Na statek handlowy, na rybacki, przewozowy, nadbrzeżny, portowy, wreszcie – piracki.