wydaje się być
Chciałabym poprosić o rozwianie wątpliwości w następującej kwestii: „Na horyzoncie jest coś wielkiego. Wydaje mi się, że to jest drzewo”, „Na horyzoncie jest coś wielkiego. Wydaje mi się być największym drzewem na Ziemi”. Czy w którymś z powyższych zdań mamy do czynienia z błędem? Czy konstrukcja wydaje mi się być, po której następuje przymiotnik bądź rzeczownik, jest błędna?
Z wyrazami szacunku,
Natalia Sajewicz
10.10.2012
10.10.2012
Szanowny Panie! Chciałabym poprosić o rozwianie wątpliwości w następującej kwestii: „Na horyzoncie jest coś wielkiego. Wydaje mi się, że to jest drzewo”, „Na horyzoncie jest coś wielkiego. Wydaje mi się być największym drzewem na Ziemi”. Czy w którymś z powyższych zdań mamy do czynienia z błędem? Czy konstrukcja wydaje mi się być, po której następuje przymiotnik bądź rzeczownik, jest błędna?
Z wyrazami szacunku,
Natalia Sajewicz
Zdania, w których po kontrukcji wydaje się być następuje rzeczownik lub przymiotnik, można uprościć i to jest wystarczający powód, aby się dwakroć zastanowić, zanim się po tę konstrukcję sięgnie (mniej ważnym argumentem jest dziś to, że ta konstrukcja to zapożyczenie składniowe). Na przykład zamiast: „Ta książka wydaje się być plagiatem” można powiedzieć prościej i niczego nie tracąc: „Ta książka wydaje się plagiatem”. Zamiast: „Ta książka wydaje się być bezwartościową” lepiej (zdecydowanie lepiej): „Ta książka wydaje się bezwartościowa”.
Czasem wydaje się być jest konieczne, mianowicie gdy poprzedza przysłówek: „Mocne trunki w ogóle w wielu krajach wydają się być w odwrocie” (zdanie cytowane w książce Polszczyzna płata nam figle pod red. Jerzego Podrackiego). Nie twierdzę, że tej myśli nie można było przekazać inaczej, ale widać, że nie wystarczyłoby pominąć słowo być.
Jeśli chodzi o przykłady podane w pytaniu, to trudno między nimi wybierać, ponieważ nie są równoznaczne. Drugi przykład należy jednak do tych, które można – i warto – uprościć: „Na horyzoncie jest coś wielkiego. Wydaje mi się największym drzewem na Ziemi”.
Czasem wydaje się być jest konieczne, mianowicie gdy poprzedza przysłówek: „Mocne trunki w ogóle w wielu krajach wydają się być w odwrocie” (zdanie cytowane w książce Polszczyzna płata nam figle pod red. Jerzego Podrackiego). Nie twierdzę, że tej myśli nie można było przekazać inaczej, ale widać, że nie wystarczyłoby pominąć słowo być.
Jeśli chodzi o przykłady podane w pytaniu, to trudno między nimi wybierać, ponieważ nie są równoznaczne. Drugi przykład należy jednak do tych, które można – i warto – uprościć: „Na horyzoncie jest coś wielkiego. Wydaje mi się największym drzewem na Ziemi”.
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
