wykorzystać

wykorzystać
16.09.2012
16.09.2012
Walery Pisarek w artykule Poczucie językowe, znajomość języka i praktyka językowa (Socjolingwistyka 1977, nr 1) wspomina, że według pewnych poradników językowych „czasownika wykorzystać nie powinno się używać”, lecz nie przytacza argumentacji, która by za tą wstrzemięźliwością przemawiała. Dlaczego wspomniany czasownik był krytykowany i czy dziś jego użycie może budzić jeszcze jakieś wątpliwości?
Do poradników, o których wspomina W. Pisarek, należy Słownik poprawnej polszczyzny (1973) pod red. H. Kurkowskiej i W. Doroszewskiego. Za lepsze od wykorzystać uznano tu czasowniki wyzyskać i zużytkować.
W poszukiwaniu uzasadnienia takiego stanowiska podążyłem za zamieszczonym w słowniku odsyłaczem do poradnika współautorstwa W. Pisarka (1969). Poinformowano tu, że wykorzystać jest kalką niemieckiego ausnützen i że chociaż ze względu na rozpowszechnienie trudno ten wyraz uznać za rażący, to jednak lepsze są polskie synonimy.
Opinia ta nie przetrwała próby czasu, współczesne słowniki poprawnościowe nie mają czasownikowi wykorzystać nic do zarzucenia.
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego