zachodzić w ciążę
„Aszerę i Anat przedstawiono w tekstach egipskich jako boginie-matki, które uznawano za „wieczne dziewice” (dosł. „wielkie boginie, które ZACHODZĄ W CIĄŻĘ, ale nie rodzą”).
W tym religijnym kontekście zwrot „zachodzą w ciążę” trochę razi, bo chyba niezbyt pasuje do tego podniosłego tytułu. Lepiej brzmiałaby jakaś forma czasownika „począć”. Można by na przykład powiedzieć: „wielkie boginie, które poczynają, ale nie rodzą”.
Sęk w tym, że według „Słownika poprawnej polszczyzny” W. Doroszewskiego „począć” w tym znaczeniu występuje tylko w formie dokonanej.
Czy jest jakiś ładny, naturalny i poprawny sposób wyrażenia tej myśli? A może wspomniane zastrzeżenie ze słownika Doroszewskiego nie jest absolutne?
Z poważaniem
Andrzej Szymczak
30.08.2002
30.08.2002
Serdecznie proszę o pomoc w rozwiązaniu pewnego problemu językowego. Chodzi o wyróżniony dużym drukiem fragment poniższego zdania: „Aszerę i Anat przedstawiono w tekstach egipskich jako boginie-matki, które uznawano za „wieczne dziewice” (dosł. „wielkie boginie, które ZACHODZĄ W CIĄŻĘ, ale nie rodzą”).
W tym religijnym kontekście zwrot „zachodzą w ciążę” trochę razi, bo chyba niezbyt pasuje do tego podniosłego tytułu. Lepiej brzmiałaby jakaś forma czasownika „począć”. Można by na przykład powiedzieć: „wielkie boginie, które poczynają, ale nie rodzą”.
Sęk w tym, że według „Słownika poprawnej polszczyzny” W. Doroszewskiego „począć” w tym znaczeniu występuje tylko w formie dokonanej.
Czy jest jakiś ładny, naturalny i poprawny sposób wyrażenia tej myśli? A może wspomniane zastrzeżenie ze słownika Doroszewskiego nie jest absolutne?
Z poważaniem
Andrzej Szymczak
Forma poczynać w użyciu – by tak rzec – prokreacyjnym jest bardzo rzadka i dlatego budzi wątpliwości. W naszym Korpusie Języka Polskiego (ok. 66 mln słów) mamy zaledwie kilka przykładów:
Jeśli obawia się Pan, że „wielkie boginie, które poczynają, ale nie rodzą,” będą dziwiły czytelników, niech Pan napisze: „(…) które stają się brzemienne, ale nie rodzą”.
Podczas rejsu ćwiczebnego pięć kobiet służących na lotniskowcu USS Eisenhower zaszło w ciążę. Amerykańska marynarka wojenna wydała w związku z tym czterostronicową instrukcję zachęcającą, aby poczynać dzieci raczej na lądzie. (Gazeta Wyborcza)
Myślę, że to jest bardzo dobrze pomyślane, że człowiek w młodym wieku rodzi i poczyna dzieci, potem już zaczyna brakować sił. (Twój Styl)
Jeśli obawia się Pan, że „wielkie boginie, które poczynają, ale nie rodzą,” będą dziwiły czytelników, niech Pan napisze: „(…) które stają się brzemienne, ale nie rodzą”.
Mirosław Bańko
