zleksykalizowane użycia imiesłowu przysłówkowego

zleksykalizowane użycia imiesłowu przysłówkowego
3.12.2012
3.12.2012
Moje pytanie dotyczy imiesłowu podsumowując. Zastanawiam się, czy błędem jest użycie go w zdaniach typu: „Podsumowując, ten debiut był wyjątkowo udany”, „Podsumowując, X stworzył dzieło wyjątkowe”. Spotkałam się z zarzutem, że jest to niepoprawne, gdyż łamie zasadę jednego podmiotu. Według mnie podsumowując w tym wypadku ma inną funkcję – jak np. zwrot krótko mówiąc – zatracił pierwotne znaczenie. Jeśli mam rację i jest to poprawne, jakich znaków przestankowych mogę użyć po imiesłowie?
Do przykładów, które Pani wymieniła, można dorzucić następne: prawdę mówiąc, prawdę rzekłszy, ściśle biorąc, szczerze powiedziawszy… Ich lista jest nieograniczona, co widać, jeśli weźmie się pod uwagę zwroty typu licząc po dwa złote od łebka albo zakładając pół godziny na przejazd tam i z powrotem. Za każdym razem mamy tu do czynienia z frazą opartą na imiesłowie przysłówkowym (z tego powodu oddzielaną przecinkiem), ale nie odnoszącą się do podmiotu zdania, lecz zawierającą komentarz pochodzący od nadawcy. Frazy takie są bliskie okolicznikom warunku, por. „Podsumowując, ten debiut był wyjątkowo udany” ('Jeśli podsumować, to [można powiedzieć, że] ten debiut był wyjątkowo udany'). Podobnie: „Do każdego strzału nie składał się dłużej niż trzy sekundy, razem więc cała operacja trwała nie więcej niż dwadzieścia sekund, licząc po jednej sekundzie na sam strzał” (P. Huelle, Weiser Dawidek) – co znaczy: 'Do każdego strzału nie składał się dłużej niż trzy sekundy, razem więc cała operacja trwała nie więcej niż dwadzieścia sekund, jeśli liczyć po jednej sekundzie na sam strzał'.
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego