źlutki
2.09.2008
2.09.2008
Mamy problem z formą neologizmu (?) przy tworzeniu zdrobnienia od słowa zły. Ja uważam że właściwym zdrobnieniem jest źlutki, podczas gdy zdaniem kolegi jest nim zlutki, czyli różnica polega na innej pierwszej literze. Która forma jest właściwa?Przyrostek -utki pociąga za sobą wymianę głoskową w temacie podstawowego przymiotnika, por. cały – calutki, chudy – chudziutki, mokry – mokrzutki, słaby – słabiutki. Analogiczne wymiany znajdujemy w formach męskoosobowych liczby mnogiej, por. cali, chudzi, mokrzy, słabi. Skoro zaś mamy zły – źli, to widać, że wolne miejsce w proporcji analogicznej:
zajmuje słowo źlutki. Ze względu na charakter przyrostka wyraża ono sympatię – w tym wypadku sympatię dla zła. Ciekawe, że choć dobro wydaje się sympatyczniejsze od zła, to słowa dobrzutki używamy równie rzadko jak słowa źlutki (w gruncie rzeczy nie używamy ich wcale).
cały – cali – calutki
chudy – chudzi – chudziutki
mokry – mokrzy – mokrzutki
słaby – słabi – słabiutki
zły – źli – …
zajmuje słowo źlutki. Ze względu na charakter przyrostka wyraża ono sympatię – w tym wypadku sympatię dla zła. Ciekawe, że choć dobro wydaje się sympatyczniejsze od zła, to słowa dobrzutki używamy równie rzadko jak słowa źlutki (w gruncie rzeczy nie używamy ich wcale).
Mirosław Bańko, PWN