zorientowani na sukces

zorientowani na sukces
19.09.2012
19.09.2012
Bardzo proszę o wskazanie wyrazu, którym można by zastąpić modny ostatnio wyraz zorientowany w przykładzie: „(…) działań zorientowanych na osiągnięcie wspólnego celu”. Słownik PWN pod. red. A. Markowskiego w ogóle nie podaje takiego znaczenia, które uważam za okropną kalkę z języka angielskiego.
Słownik PWN nie ma wprawdzie hasła zorientowany, ale ma orientować się w znaczeniu 'skłaniać się ku czemuś', z kwalifikatorem środ. ('środowiskowe') i przykładem: „To ugrupowanie polityczne orientuje się na współpracę z lewicą”. Stąd już blisko do przymiotnika zorientowany, ponieważ relacja tych dwóch wyrazów jest zgodna z modelem, por. zwracać się (ku czemuś)zwrócić sięzwrócony ('taki, który się zwrócił', niekoniecznie 'taki, który/którego zwrócono').
W kwalifikatorze środ., użytym w słowniku, można dostrzegać wyraz dystansowania się redaktorów od zarejestrowanego użycia. Z Pani listu wynika jednak, że pochodne słowo zorientowany (na cel, na sukces itp.) wyszło już poza granice jakiegoś środowiska i stało się modne. Fragment zacytowany w pytaniu łatwo zmienić, aby się pozbyć natręta, np. „(…) działań zmierzających do osiągnięcia wspólnego celu”. W innych kontekstach zamiast zorientowany można powiedzieć mający na celu, dążący do celu lub jeszcze inaczej. Na przykład osoby zorientowane na sukces (modne sformułowanie, na stronach WWW w tysiącach poświadczeń) to osoby dążące do sukcesu, żądne sukcesu lub głodne sukcesu. Kariera zwrotu zorientowany na sukces dowodzi jednak, że w uszach wielu osób brzmi on atrakcyjniej od rodzimych lub na pół rodzimych ekwiwalentów.
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego