zrzec się
chciałabym zapytać o odmianę czasownika zrzec się. Zgodnie z odpowiednim jej wzorem forma bezosobowa tego czasownika powinna brzmieć zrzeknięto się. Czy dopuszczalna jest forma zrzeczono się?
18.09.2006
18.09.2006
Szanowni Państwo,chciałabym zapytać o odmianę czasownika zrzec się. Zgodnie z odpowiednim jej wzorem forma bezosobowa tego czasownika powinna brzmieć zrzeknięto się. Czy dopuszczalna jest forma zrzeczono się?
Skoro mamy np. wyrzeczono (coś albo się), to powinniśmy mieć też zrzeczono się (czegoś). I rzeczywiście mamy, por.: „Art. 1050. Zrzeczenie się dziedziczenia może być uchylone przez umowę między tym, kto zrzekł się dziedziczenia, a tym, po kim się dziedziczenia zrzeczono. Umowa powinna być zawarta z formie aktu notarialnego” (Kodeks cywilny).
Bezokolicznikom na -c nie odpowiadają formy bezosobowe na -nięto, lecz na -ono, por. strzyc – strzyżono, piec – pieczono, wlec – wleczono, tłuc – tłuczono. Wprawdzie mamy biec – biegnięto, ale to dlatego, że dawna forma bieżono wyszła z użytku, a biegnięto „dopasowało się” do obocznego bezokolicznika biegnąć. Por. spotykane jeszcze czasem archaiczne bieży, np. „Zbladł Starosta, szybko bieży,/ Wita Króla jak należy” (Jan Brzechwa, Przygoda króla jegomości).
Bezokolicznikom na -c nie odpowiadają formy bezosobowe na -nięto, lecz na -ono, por. strzyc – strzyżono, piec – pieczono, wlec – wleczono, tłuc – tłuczono. Wprawdzie mamy biec – biegnięto, ale to dlatego, że dawna forma bieżono wyszła z użytku, a biegnięto „dopasowało się” do obocznego bezokolicznika biegnąć. Por. spotykane jeszcze czasem archaiczne bieży, np. „Zbladł Starosta, szybko bieży,/ Wita Króla jak należy” (Jan Brzechwa, Przygoda króla jegomości).
Mirosław Bańko, PWN